ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μια ρεβυθιά στο Ηράκλειο - Λέιντεν - Λισσαβώνα - Αθήνα - πάλι Ηράκλειο - Γιάννενα


29/5/09

Γεροντικόν

Οι κυρίες της φωτογραφίας μάλλον δυσπιστούν για τα χαρίσματα των Καριωτών λεβεντόγερων και ψάχνουν την τύχη τους στο facebook - την εικόνα αντέγραψα από το μπλογκ "Στέντορας" του Νίκου Καρύδη αλλά είμαι σίγουρος ότι προέρχεται από έντυπη διαφήμιση, ενδεχομένως για λάπτοπ.

Μετά από μια ηλικία τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων αλλάζουν - ξέρω μερικούς πιτσιρικάδες που ξοδεύουν λίγο χρόνο από το διάβασμα της εφημερίδας για να εμβαθύνουν στη στήλη με τα ζώδια. Μετά από λίγα χρόνια, ρίχνουν καμμιά ματιά και στα κοινωνικά δίπλα, στις αγγελίες γάμων, μήπως αναφερθεί κανένας γνωστός, κανένας πρώην... Μετά από κάμποσα χρόνια από τους γάμους πάνε στις κηδείες και τα μνημόσυνα. Όταν οι γνωστοί σου αρχίσουν να πολυσυχνάζουν σε αυτή τη στήλη, ίσως είναι καιρός να το ξαναρίξεις στα ζώδια. Πάντως στην τοπική εφημερίδα της Ικαρίας που διαβάζω πότε πότε, οι αναγγελίες γάμων είναι λιγοστές - όντας σε κρίσιμη ηλικία πια, το μάτι μου πέφτει ενίοτε και στις κηδείες που γεμίζουν πολύ περισσότερο χώρο, ούτως ή άλλως. Μου έκανε λοιπόν εντύπωση ότι ένα σωρό κόσμος "φεύγει" σε ηλικίες ενενηντακάμποσα προς εκατόν λίγα. Σκεφτόμουν ότι οι Καριώτες είναι γενικά ανθεκτικοί, λαμβάνοντας και μερικά παραδείγματα από την ιστορία της οικογένειάς μου. Αλλά αυτή η εμπειρική παρατήρηση πήρε μια αναπάντεχη "επιστημονική" διάσταση τελευταία, μαζί με μια λίαν ανησυχητική δημοσιότητα.

Τα πρώτα δείγματα έφτασαν στα αυτιά μου πέρσι το καλοκαίρι, όταν είδα σε μια εφημερίδα μια "υποσημείωση" σε ένα άρθρο που ανέφερε ότι οι κάτοικοι της Ικαρίας που βρίσκονται σε ηλικία άνω των ενενήντα είναι δυσανάλογα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Αυτό δεν με εντυπωσίασε και πολύ, δεδομένου ότι τα χωριά γεροντοκρατούνται, αφού ελλείψει άλλων πηγών εισοδήματος οι νέοι φεύγουν για άλλες πολιτείες και στο νησί μένουν οι συνταξιούχοι και κάτι λίγοι άλλοι. Ως εκ τούτου, οι υπερήλικες φυσικά υπεραντιπροσωπεύονται σε έναν πληθυσμό που η ηλικιακή "πυραμίδα" του έχει στενή βάση και αναλογικά ευρεία κορυφή. Ωστόσο, ένα δεύτερο καμπανάκι χτύπησε πριν λίγους μήνες όταν ο κουμπάρος μου ο Νίκος μου έστειλε ένα βιντεάκι από μια εκπομπή στην Αμερική, όπου ο καταχαρούμενος συγγραφέας που παρουσίαζε το βιβλίο του για τις "Μπλε ζώνες" (δηλαδή για περιοχές του πλανήτη με αναλογικά πολλούς υπερήλικες) ανακοίνωνε την ανακάλυψη μιας νέας τέτοιας ζώνης (πού αλλού;) στην Ικαρία.

Πέρα από τη σχετική πλάκα (π.χ. στην ερώτηση της παρουσιάστριας "πού βρίσκεται η Ικαρία" η απάντηση ήταν "στα ανοιχτά της Τουρκίας"), το βιντεάκι έθετε ορισμένα θέματα προς προβληματισμό, καθώς αναζητούσε τα αίτια της μακροζωίας των Καριωτών στη διατροφή (εξαιρώντας παραδόξως το κρασί...) αλλά και στο περιβάλλον (μέχρι και τη ραδιενέργεια) και στον τρόπο ζωής - ανέφερε χαρακτηριστικά ως αξιοπερίεργο το γεγονός ότι οι Καριώτες έχουν ιδιαίτερες ώρες ύπνου και ξύπνιου και μια γενικώς προβληματική σχέση με το ρολόι ("a peculiar lifestyle" ήταν η έκφραση). Βεβαίως η ερμηνεία αυτή είναι κάπως επιδερμική: οι παππούδες μου που είχαν ζώα κοιμόντουσαν και ξυπνούσαν "με τις κότες" ή καλύτερα με τις κατσίκες που ήθελαν άρμεγμα και τάισμα πρωί πρωί, κι όλα αυτά τα ξενύχτικα συνήθεια των τελευταίων ετών με τον ύπνο μέχρι το μεσημέρι μάλλον τους ήταν άγνωστα. Από την άλλη, ότι ώρα και να ήταν ο ύπνος τους, δεν ταραζόταν από ιδιαίτερα άγχη, μάλλον.

Το πράγμα χόντρυνε τις επόμενες μέρες δια της συνήθους ειδησεογραφικής αδηφαγίας, και όλος ο κόσμος έμαθε διάφορες τερατολογίας περί Ικαρίας, ότι δήθεν ζουν όλοι εκατόν πενήντα χρόνια, ότι η δίαιτά τους βασίζεται στα φρούτα, τα λαχανικά και το ψάρι (αμ δε... εκτός αν το κατσικάκι το ρασκό ανήκει στους οστεϊχθύες...), ότι κάνουν ραδιενεργά μπάνια (!), γυμνάζονται πολύ (!!!), ότι τρώνε ένα μέλι που δεν το φτιάχνουν μέλισσες (;;;) και άλλα ηχηρά παρόμοια. Η σύγχιση επιτάθηκε όταν ομάδα ερευνητών του National Geographic κατέφθασε επιτόπου τις μέρες του Πάσχα (μαζί με κλιμάκιο του CNN) και άρχισε τις συνεντεύξεις στους διαθεσιμους γέροντες. Είναι γνωστό ότι οι Καριώτες είναι λίαν πλακατζήδες, αλλιώς δεν εξηγείται η φοβερή είδηση του διεθνούς φήμης ενημερωτικού δικτύου ότι τάχα οι Καριώτες έχουν ενεργό σεξουαλική ζωή (τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα) στην ηλικία των ενενήντα και βάλε.

Κουβέντα στην κουβέντα και ΜΜΕ το ΜΜΕ η είδηση έφτασε στο κεντρικό δελτίο της ΝΕΤ τη Δευτέρα του Πάσχα. Η μαμά μου σιδέρωνε την ώρα του επίμαχου ρεπορτάζ. Στο άκουσμα των σεξουαλικών επιδόσεων των συμπατριωτών το πρόσωπό της πήρε μια γκριμάτσα ελαφράς αποδοκιμασίας, χωρίς όμως να διακόψει το σιδέρωμα ούτε δευτερόλεπτο. Σκέφτηκα να ρωτήσω διακριτικά την άποψή της, χωρίς να προσβληθεί ο μπαμπάς που διάβαζε αμέριμνος της εφημερίδα του παραδίπλα. Δεν πρόλαβα - την είπε μόνη της μεγαλοφώνως:

- Τς τς τς... ξεικάδες... κάθουνται κι ακούνε είντα τους λένε οι γέροι...
- Τι λένε μαμά οι γέροι;
- Ότι θέλουνε λένε - αλλά μόνο λένε, εν κάνουνε τίποτα.


Θυμήθηκα μετά μια κουβέντα δύο ογδοντακάμποσων γέρων που είχα ακούσει προ καιρού στο καφενείο του Αυγά στον Εύδηλο:

- Οργώνει βρε τ' αλετράκι σου;
- Αμέ οργώνει, μαθέ.
- Μα 'α αρωτήσω τη γυναίκα σου άμα οργώνει.
- Και πού να ξέρει αυτή; Αλλού ρώτα.


Όσο καιρό ήμουν στο νησί τις μέρες του Πάσχα, άκουγα διάφορες ειδήσεις και "ειδήσεις" από το κλιμάκιο των αμερικανών ειδημόνων. Πότε ότι τους πήγαν για "υγειινή διατροφή" (μαγειρίτσα και αρνάκι σουβλιστό), πότε ότι κάποιος έπεσε κι έσπασε το πόδι του, πότε ότι πήγαν να βρουν μια γρια 102 ετών αλλά δεν τη βρήκαν διότι όπως τους είπε η γειτόνισα (95+) είχε πάει εκδρομή στην Κωσταντινούπολη (ε, τώρα ημπόρεσε η γυναίκα...). Πάνω στη σύγχιση είδα και μερικούς συναδέλφους μου βιολόγους στα κανάλια και τις εφημερίδες να κάνουν δηλώσεις ότι τάχα μου "μελετούν το φαινόμενο" σε μοριακή και κυτταρική βάση, και μου ήρθε να βάλω πολλά γέλια. Προς στιγμήν σκέφτηκα να πάω να τους πουλήσω τα γονίδιά μου σε τιμή ευκαιρίας (10 ευρώ το ένα, με 30.000 γονίδια στο DNA μου καλά δεν είναι;), αλλά επειδή οι επιστήμονες δεν φημίζονται για το χιούμορ τους σαν τους Καριώτες είπα να την αναβάλλω για αργότερα την πλάκα.

Με τούτα και μ' εκείνα πάντως, για κάμποσο καιρό είμασταν πρώτη μούρη στις ειδήσεις και ευτυχώς που σκάσανε κάτι σκάνδαλα μετά και ξεκολλήσαμε κάπως. Για την ώρα πάντως αναμένεται πλήθος τουριστών από τα ΚΑΠΗ για θερμά λουτρά (ραδιενεργά ίσως) κι αν κάποιο τζιμάνι σκεφτεί εγκαίρως να πατεντάρει ικαριακό spa με μέλι και φασκόμηλο θα βαρεθεί να μετράει δολλάρια από τους υπερατλαντικούς υποψήφιους αιωνόβιους. Βέβαια τώρα με την κρίση είναι λίγο στην ξεφτίλα το δολλάριο (αλλάζουν οι καιροί...) αλλά μάζευε κι ας ειν' και ρώγες, λένε. Απορώ αν όντως θα σκάσουν καραβιές από ηλικιωμένες Αμερικάνες εις αναζήτησην των ντούρων Καριωτών λεβεντόγερων - αλλά όπως λέει και μια φίλη μου, με το κατάλληλο αντίτιμο μπορούν να εξασφαλίσουν ακόμα πιο ντούρους Τζαμαϊκανούς λεβεντονιούς χωρίς να τρέχουν στην άλλη άκρη του κόσμου.

Κι από μια άποψη, καλύτερα να μην έρθουν - ένας καθώς πρέπει Καριώτης στη θέση τους δε θα θυσίαζε το (peculiar, οπωσδήποτε) lifestyle του κυνηγώντας χίμαιρες, απλά θα καθόταν με τους φίλους του να πιούνε κάνα κρασί και να διηγηθούν ιστορίες. Κι άμα δε βιάζεσαι πολύ, ενδέχεται να μη βιαστεί κι ο θάνατος, και ίσως σε αφήσει ήσυχο για λίγο ακόμα, ποτέ δεν ξέρεις.


ΥΓ. Την ανάρτηση την είχα υποσχεθεί στον Idom και στο Νάσο Μπράτσο που είχε νωρίτερα καταγράψει την ιστορία ενός υπερσεξουαλικού καριώτη γέροντα (που εμένα μου είχε διαφύγει). Καθώς την έγραφα όμως θυμήθηκα διάφορες περιπτώσεις ικαριακής μακροζωίας, με πιο χαρακτηριστική αυτή της προγιαγιάς μια φίλης μου που πεθανε στην Ακαμάτρα το 1978 σε μια ηλικία μεταξύ 114 και 118 ετών. Θυμάμαι την κηδεία της και τις διαφωνίες για την ακριβή ηλικία της, καθως ορισμένοι έλεγαν ότι είχε κρύψει χρόνια για να παντρευτεί τον (αρκετά νεώτερο) σύζυγό της κάπου στα τέλη του 19ου αιώνα. Έμεινε χήρα αρκετά νωρίς, και όταν έφτασε σε μια ηλικία λίγο πριν τα εβδομήντα θεώρησε ότι ήταν πολύ γριά και πολύ άρρωστη και ότι θα πέθαινε σύντομα. Τότε άρχισε να κυκλοφορεί με ένα κομμάτι μάρμαρο στο στήθος, πάνω σπό την καρδιά της. Μερικοί έλεγαν ότι το έκανε για να συνηθίζει "το βάρος της ταφόπλακας", άλλοι ότι απλώς ήταν ένα ιδιωτικό placebo, που νόμιζε πως την ανακούφιζε από πραγματικές ή φανταστικές ενοχλήσεις. Κυκλοφορούσε με το μάρμαρο πάνω στο στήθος για καμμιά πενηνταριά χρόνια ακόμα - αναρωτιέμαι αν την έθαψαν μ' αυτό εν τέλει.

Έχω λίγες και αποσπασματικές πληροφορίες για τη ζωή της γυναίκας αυτής, όπως το ότι ήταν στην Αθήνα το 1905 στην επίσκεψη του Τσάρου πασών των Ρωσιών (η τότε βασίλισσα Όλγα ήταν αδελφή του) και στεκόταν στην Πανεπιστημίου, μπροστά στο Οφθαλμιατρείο περιμένοντας να δει την τσαρική άμαξα. Θα ήταν τότε καμμιά σαρανταριά χρονών ήδη - σκέφτομαι πόσο μακρινή θα της έμοιαζε εκείνη η εποχή τα χρόνια μετά τον πόλεμο ή τα χρόνια της χούντας και της μεταπολίτευσης μετά από όλα όσα είχαν μεσολαβήσει. Σκέφτομαι πάλι ότι μπορεί και να μην ήταν μακρινή καθόλου - ο προσωπικός κόσμος μας δεν έχει την υποχρέωση να ακολουθεί κατά πόδας την αφήγηση των βιβλίων της ιστορίας. Ο προσωπικός κόσμος μας μπορεί και να ορίζεται σ' ένα κομμάτι μάρμαρο - ή κάπου εκεί κοντά.

12 σχόλια:

Καραβάκι είπε...

Συμπτωματικά είδα μια εκπομπή στην ΕΤ3 προχθές που αναφέροταν στην μακροβιότητα των Ικαριωτών.Κι επειδή έχω ζήσει κοντά σε κείνα τα μέρη την παρακολούθησα.Έδειξε μάλιστα ότο ήρθαν και από το ΒΒC αν δεν κάνω λάθος επιστήμονες και ψυχολόγοι για να εξηγήσουν το φαινόμενο.Εκείνο που με σοκάρισε στα αλήθεια ήταν ένας γέροντας που μίλησε σε αυτούς και είπε... "Τι είναι το άγχος δεν ξέρω.Όταν ακούω νέα παιδιά να λένε έχω άγχος δεν μπορώ να καταλάβω πως νιώθουν.Αν κάθομαι και τρώω,και πιάσει φωτιά το σπίτι μου δε θα σηκωθώ παρά μόνο αν η φωτιά φτάσει τόσο κοντά μου και κινδυνέψω να καώ".Τα σκέφτηκα πολύ τα λόγια του γέροντα καθώς κι όλα αυτά περί αγνής διατροφής και ζωής που άκουγα.Τα ΜΜΕ έχουν ένα κακό χούι να μεγεθύνθουν την αλήθεια και να την κάνουν να μοιάζει σαν φούσκα.Πρέπει να είσαι γνώστης για να μπορείς να ξεχωρίζεις την αλήθεια από το ψέμα.Μέσα από όλη αυτή την φούσκα όμως κράτησα κάτι που πιστεύω ότι ισχύει.Ο γέροντας είπε ότι είναι πλούσιος στη ζωή γιατί δεν κυνήγησε ποτέ όλα αυτά που κυνηγάμε εμείς οι άνθρωποι των πόλεων.Θαρρώ,πως αυτή είναι μια μεγάλη αλήθεια.Πάψαμε να κοιτάμε το δάσος και κοιτάμε το δέντρο.Η ζωή μας έγινε ανυπόφορη γιατί ψάχνουμε σε λάθος μονοπάτια.Όσο πιο απλή είναι τόσο πιο πλούσιοι είμαστε.
Τι να πω για τα σημειώματα σου.... θα πεις πάλι ότι λέω καλά λόγια και ίσως παρεξηγηθώ.Να είσαι καλά.Καλό απόγευμα.

Mαύρος Πητ είπε...

Και εγώ πού είδα κάτι σχετικό (δεν θυμάμαι σε ποιό ΜΜΕ) και είπα: "Πού είναι ο Ρ. να χαρεί και να καμαρώσει..."

Αλλά, βρε Ροβιθέ, δεν μου βγαίνουν στην άθροιση. Διαβάζω στο προφίλ (σου): 40αρης,..." Και προσθέτω και δυο (άντε, τρία) ιστολογικά χρονάκια . Και μετά διαβάζω εκείνο το "... σε κρίσιμη ηλικία πιά..." και παθαίνω την πλάκα μου!

Νομίζω ότι μια γερή δόση "οστεϊχθύων" με μπόλικο ντόπιο μαγικό "φίλτρο" επιβάλλεται. Και μάλιστα επειγόντως... :-D (οι συνειρμοί για την προτεινόμενη δίαιτα δικοί σου!)

Με εκείνο το "πήγε εκδρομή στην Κων/πολη", πάλι, πολύ γέλασα.
Νά ναι καλά οι υπεραιωνόβιοι απανταχού της γής (και εμείς τα αμούστακα (35+!), βεβαίως βεβαίως)

Καλή εβδομάς!

Idom είπε...

Κατ' αρχήν συγχαρητήρια για την μακροζωία σας (των Καριωτών) και εύχομαι να επαληθευθεί και στο πρόσωπό σου.

Μού ήρθαν διάφορα χαζά καθώς διάβαζα:

α) εγώ όταν κάνω πεκούλιαρ λάιφστάιλ γιατί με λένε μ...κα;

β) σας πειράζει να έρθω φέτος το καλοκαίρι στην Καρία, που θα έρθουν οι στερημένες Αμερικανίδες, και να παριστάνω τον Καριώτη;

Στερημένος μη Καριώτης

(Επειδή και άλλοι θα το έχουν σκεφτεί αυτό, μήπως πρόκειται να εκδώσετε σχετικές άδειες επί πληρωμή;)

γ) έχω ακούσει για έναν Καριώτη που τον ηράσθη μία Αμερικανίδα και τον πήρε στην Αμερική και έφτιαξαν εστιατόριο (νομίζω) και ζουν αυτοί καλά και αυτοί καλά.


Τι θα πει "ξεικάδες";

Άσχετο: έχετε σκεφτεί να βγάλετε "Αστερίξ" στα Καρυώτικα;

Τέλος για να πρωτοτυπήσω, να πω ότι γράφεις βαρετά και άθλια!
:-))
Σ' ευχαριστώ

Μουτς!
Idom

Idom είπε...

Τελευταία είδηση - μόλις την άκουσα σε έγκριτη εκπομπή έγκριτου καναλιού:

Στην Καρία, ψηλά στο βουνό βρέθηκε ένα κόκαλο Νεφελίμ. Μάλλον πρόκειται για μηριαίο οστό. Και έχει μπλε ζώνες!
Πιθανή σύνδεσή του με τον (Ί)Καρο εξετάζεται...

(I)Dom

Καραβάκι είπε...

Μια ευχή για καλό μήνα θα αφήσω.Εύχομαι να είσαι καλά.Μην χάνεσαι.

αράπης είπε...

ΚΑΛΟΟΟΚΑΛΟΚΑΙΑΙΑΙΑΙΑΙΡΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ...
(ήρτεν η ώρα μας, αξάερφε!...)

Β. είπε...

Λόγω μετακόμισης έτρεχα πέρα δώθε και δεν μπόρεσα να δω το μπλογκ, εξ' ου και οι καθυστερημένες απαντήσεις.

Aza, μην τους πιστεύεις, άμα πιάσει φωτιά το σπίτι τους τρέχουν μια χαρά - τους έχω δει και έχω κάνει και κατάσβεση. Αλλά ναι, από την άλλη, είναι απλή η ζωή... Καλό μήνα επίσης.

Πητ, κρίσιμα είναι και τα σαρανταλίγα. Όταν φτάσεις, τα λέμε.

Idom, το ξέρω ότι γράφω βαρετά και άθλια, γι' αυτό έχω εσένα να με νοστιμίζεις. Ξεικάδες (ή ξικάδες ή ξυκάδες, δεν είμαι σίγουρος) είναι οι "ελαφρότητες", οι βλακείες...

Δεν υπάρχει μόνο ένα πεκιούλιαρ λαιφστάιλ, άρα αν σε λένε κάπως, μήπως πρέπει να το ψάξεις; Για Καριώτης πάντως δεν περνιέσαι εύκολα, φοβούμαι (ίσως ούτε καν από Αμερικανάκια...).

Αράπη, εν ήρτε ακόμα αλλά 'α 'ρτει, είντα α κάμει... Φιγιά!

ολα θα πανε καλα... είπε...

Νομίζω πως σου έχω ξαναπεί ότι μου αρέσει πολύ ο τρόπος που γράφεις και δεν είναι κομπλιμέντο γιατί δεν υπάρχει κιόλας καμία ανάγκη να το κάνω.Πραγματικά μιλάω ειλικρινά.Τα κείμενά σου,αν και συνήθως μεγάλα,πράγμα που δεν ευνοεί την ανάγνωση,με τραβάνε να τα διαβάσω μέχρι το τέλος,απνευστί.Και μου αρέσει πολύ το χιούμορ σου,χώρια που έχω αρχίσει να θέλω να πάω στην Ικαρία κάποια φορά,να δω από κοντά αυτούς τους βιονικούς γέροντες!.
Να σαι καλά!

Idom είπε...

@ Όλα θα πάνε καλά...

Διαβάζεις τα αναρτήματα τού Ροβιθέ, απνευστί; ΑΠΝΕΥΣΤΙ;;;

Κελέ, ο Γκιγιώμ Νερύ είσαι;

Idom

ολα θα πανε καλα... είπε...

@Idom:

Ναι,είμαι η περσόνα του.
:)
Και διαβάζω απνευστί,ναι!Σου φάνηκε λίγο αρχαιοπρεπές,ε;Είμαι λίγο αρχαία,να το πούμε!
:)
Καλημέρα και σε σένα και στον rovithe και σε όλους.

Β. είπε...

Άσε μας ρε Idom, που τρέχουμε στις Γουικιπαίδειες να βρούμε ποιος είναι ο Γκιγιώμ Νερύ...

Και ξενερώνουμε... άκου παγκόσμιο ρεκόρ ελεύθερης κατάδυσης...

Απνευστί...

(Γεωργία, ευχαριστώ για την υπεράσπιση...) :-)

Idom είπε...

Μα απνευστί το έκανε το ρεκόρ του!

Δείτε το βίντεο σάς παρακαλώ:

http://www.youtube.com/watch?v=e_Ojj2XxyMo

Δεν φαίνεται καλά αλλά στο σκοινί είναι γραμμένη (με τα γράμματα, το 'να κάτω απ' τ' άλλο) μία από τις πρώτες αναρτήσεις του Ροβιθέ.
Μάλιστα σε ένα σημείο στα 50m κοντοστέκεται μία στιγμή, γιατί δεν έπιασε ένα αστείο.

Το είχε πει άλλωστε σε συνέντευξή του (ο Γκιγιώμ): "εγώ ιστιοπλόος ξεκίνησα, μην ρωτάτε γιατί το 'ριξα μετά στις βουτιές..."

Idom