Κάθε μέρα τ' Αη-Γιαννιού

Μία πολύ καλή προσέγγιση των μετεωρολογικών δεδομένων της περιοχής από το «Ο Asterix στους Βρετανούς» (που βούτηξα άνευ αδείας από το ιστολόγιο The sound of rain - Συννεφιασμένη Κυριακή).

Τις προάλλες μου έλεγε μια φίλη πως με εξαίρεση ένα χοντρό κρύωμα που πέρασε τις μέρες της Πρωτοχρονιάς (του 2010), η υπόλοιπη χρονιά της πήγε όλη κατ' ευχήν: άλλαξαν οι συνθήκες της δουλειάς της προς το καλύτερο, έστρωσε τη ζωή της μαζί με τον καλό της σε ένα καινούργιο σπιτάκι και αποφάσισαν να βάλουν μπρος και το πρότζεκτ οικογένεια, διακαή πόθο της φίλης μου από ετών. Το πρότζεκτ πήγε καλά μάλλον, αν κρίνω από την πέντε μηνών εγκυμοσύνη της φίλης μου, που ακτινοβολούσε ελπίδα και αισιοδοξία. Αν και δε συμμερίζομαι 100% τις προσδοκίες της κοπέλας, η κουβέντα αυτή ήταν ίσως η μόνη πραγματικά αισιόδοξη ιστορία που άκουσα αυτές τις μέρες που ήμουν στην Ελλάδα, και τώρα τη σκέφτομαι με μια κρυφή προσμονή καθώς ανακατεύω το τσαγάκι μου κουκουλωμένος με την κουβέρτα που μου χάρισε εξ αποστάσεως η Μανταλένα και πασχίζω να πληκτρολογήσω την ανάρτηση κόντρα στον πυρετό και τον χοντρό βήχα που με ταλανίζουν.

Μαζεύτηκα στο Λέιντεν Τρίτη μεσημέρι, με ένα γαργαλητό στο λαιμό και μια απροσδιόριστη κούραση. Είπα να κοιμηθώ λίγο για να αναλάβω από τα ξενύχτια και τις κραιπάλες (λέμε τώρα... πού οι παλιές δόξες στην ηλικία μου πλέον...) αλλά ξύπνησα πρωί Τετάρτης με κλεισμένο ανώτερο αναπνευστικό, και θερμοκρασία άνω των 38 βαθμών με ανοδικές τάσεις. Έβαλα μπρος όλα τα γιατροσόφια που ήξερα, σουπίτσες, τσάι με μέλι, βιταμίνες αναβράζουσες, αντιπυρετικά, ζεστά μπάνια, πολλούς χυμούς και βαθύ ύπνο. Τρεις μέρες αργότερα η κατάσταση έχει βελτιωθεί κάπως, αλλά στο μεταξύ έχω χάσει όλη την «εργάσιμη» εβδομάδα, και αναρωτιέμαι τελικά γιατί σκατά έφυγα από την Ελλάδα και δεν καθόμουνα εκεί να με γιατροπορέψουνε οι δικοί μου και οι φίλοι μου. Αυτοί όμως έχουν την αντίστροφη απορία, και αναρωτιούνται τι σκατά να κάνω στην Ελλάδα και γιατί άραγε κάθονται αυτοί και δεν φεύγουν.

Έξω από το παράθυρο χαζεύω τον ολλανδικό καιρό που είναι λιγότερο διάσημος από τον αντίστοιχο βρετανικό (βλ. το απόσπασμα του Αστερίξ στην κορυφή) αλλά κατά τα άλλα πανομοιότυπος: δεν έχει συχνά ομίχλη· μόνον όταν δε βρέχει. Δράττομαι της ευκαιρίας της ομίχλης για να πεταχτώ μέχρι το σουπερμάρκετ να πάρω σουπίτσες, φρούτα και λαχανικά και ψωμί και ό,τι άλλη αηδία έχουν εδώ που κάπως να τρώγεται (τα πιο πολλά δεν...) αλλά όταν βγαίνω με τα ψώνια στο χέρι το έχει γυρίσει σε βροχή για την οποία ήμουν μάλλον απροετοίμαστος και χώνομαι ίσα ίσα στην πόρτα του Brill πριν μουλιάσει η μπαγκέτα. Η ένοικος του δευτέρου πατώματος με ακολουθεί καθώς ανεβαίνω τα 77 σκαλοπάτια καμαρωτός-καμαρωτός και με φόρα· με αποχαιρετά και κλείνει την πόρτα της κλάσματα του δευτερολέπτου πριν καταρρεύσω στο πεντηκοστό σκαλί όπου παρατάω τα ψώνια και αρχίζω να βήχω με κομμένη την ανάσα, σαν ογδοντάχρονος καπνιστής με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Μαζεύω τις λιγοστές δυνάμεις μου και σέρνομαι στα υπόλοιπα 27 σκαλοπάτια πριν ανοίξει καμμιά πόρτα και με αντικρύσουν σε κατάσταση αποσύνθεσης τίποτα κατάπληκτοι Ολλανδοί, προσευχόμενος να μου φτάσουν οι προμήθειες μέχρι να περάσει το κακό και να μη χρειαστεί να ξαναβγώ έξω σε αυτό το χάλι. Διαβάζω στο wikipedia τις διαφορές ανάμεσα στο κοινό κρυολόγημα και στη γρίππη και πείθομαι για εκατοστή φορά ότι δεν έχω γρίππη. Το κρυολόγημα όπως όλοι ξέρουν (εκτός από μερικούς γιατρούς που συνταγογραφούν ασυστόλως) περνάει χωρίς φάρμακα σε 7 μέρες και με φάρμακα σε 1 εβδομάδα, οπότε οπλίζομαι με υπομονή, ξανατυλίγομαι στην κουβερτούλα, βλέπω τη βροχή έξω από το παράθυρο και αναλογίζομαι πάλι την Ελλάδα που συνάντησα τις μέρες αυτές.

Λένε ότι τα λεφτά δε φέρνουν την ευτυχία, και συμφωνώ απόλυτα, ωστόσο η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρές κρίσεις δυστυχίας, ειδικά αν δεν είσαι συνηθισμένος σ' αυτήν. Έχοντας περάσει όλο το 2009 ελαφρώς ανέστιος και περιπλανώμενος, με μόνο έσοδο το επίδομα ανεργίας, και αρκετό καιρό πριν σε μια κατάσταση επαγγελματικής αβεβαιότητας ιδιαίτερα έντονης, δε μπορώ να πω ότι δεν έχω «ψηθεί» στο καζάνι που τώρα ψήνονται οι υπόλοιποι, ανεξάρτητα από το αν η μετανάστευση με απομάκρυνε προσώρας από το χείλος του γκρεμού. Μου έκανε εντύπωση όμως όχι τόσο η αγωνία των ανθρώπων με τους οποίους μίλησα για το πώς θα τη βγάλουν οικονομικά, όσο η παραίτηση πολλών από οποιοδήποτε σχέδιο για το μέλλον. Ακόμα χειρότερα, η όλη κατήφεια φαίνεται πως επηρεάζει σε κάποιο βαθμό και τις διαπροσωπικές σχέσεις, καθώς πολλοί κλείνονται στο καβούκι τους κάνοντας περικοπές όχι μόνο στις εξόδους και τα ταξίδια, αλλά και στις συναναστροφές τους: ακόμα και στα φλερτ τους. Ήταν λίγο αστείο να ακούω νέους ανθρώπους, μόνους, να λένε «ε, μες στη μουρτζούφλα, με τι κέφι τώρα να...» - λες και οι άνθρωποι ζευγάρωναν μόνο στον καιρό της αφθονίας.

Βέβαια το γεγονός ότι έχω ανατραφεί σε ένα κάπως «ικαριακό» σύστημα αξιών (που θα μπορούσε να θεωρηθεί κάπως λιγότερο υλιστικό και πιο εστιασμένο στις ανθρώπινες ή κοινωνικές σχέσεις σε σχέση με αυτό που κυριάρχησε τις προηγούμενες δεκαετίες στη χώρα) ίσως να με κάνει να απορώ για πράγματα που άλλοι βρίσκουν απείρως πιο φυσικά. Μερικοί μου έλεγαν βέβαια ότι τα λέω αυτά διότι είμαι στην απέξω και δεν με αφορά η κρίση. Λάθος μεγάλο· δεν έχει πολύ νόημα να μακαρίζεις κάποιον επειδή άλλαξε θέση από κατάστρωμα σε πολυθρόνα, σε ένα πλοίο που βυθίζεται όλο μαζί. Με τη σειρά μου εκνευρίζομαι με μερικούς (λίγους) που λένε μέσες-άκρες ότι καλύτερα να βυθιστεί αφού δεν πήγαινε ίσια, κι όσοι μπούνε στις σωσίβιες λέμβους θα πάνε καλιά τους από δω και πέρα. Προφανώς αυτοί έχουν κλείσει θέση στη λέμβο από πριν· εμένα που ούτε η ταξική μου προέλευση ούτε η όλη πορεία μου ως τώρα με κάνουν να πιστεύω ότι θα τη βγάλω μόνος με ένα σωσίβιο στον ωκεανό, μου φαίνεται μάλλον καλή ιδέα να μη φουντάρουμε και να την παλέψουμε όσο μπορούμε παρέα. Άλλωστε τα πιο καλά πράγματα στη ζωή μου με παρέα τα έκανα πάντα.

Τώρα βέβαια είμαι μόνος στη σοφίτα του Brill, η ομίχλη πάλι τραβιέται, η βροχή και η νύχτα πέφτουν μαζί. Σκαλίζω στη μνήμη τις ιστορίες που άκουσα αυτές τις μέρες στην Ελλάδα, ιστορίες του χωριού προ εξήντα ετών, ιστορίες του πατέρα μου από τον καιρό που ταξίδευε στα καράβια, ιστορίες απολυμένων που τους χρωστάνε δέκα-δεκαπέντε μηνιάτικα, τον παράνομο μετανάστη που σκοτώθηκε καθαρίζοντας τζάμια στο Υπουργείο Εργασίας (sic), τους φίλους που μου δήλωσαν ότι θα ήθελαν να με επισκεφτούν αλλά πού λεφτά για τέτοια, την κοπέλα που κρύβει από τα παιδιά της τις δυσκολίες που έχει να βγάλει το μήνα και δανείζεται κρυφά από τη μάνα της ώστε να τους πάρει δώρα για τις γιορτές, τους άλλους που βιώνουν διάφορους μικρούς και μεγάλους καθημερινούς εφιάλτες και μου τους εμπιστεύονται γιατί προτιμούν να μιλήσουν σε κάποιον «απέξω» παρά στο διπλανό τους ή ακόμα και στο σύντροφό τους. Σκαλίζω τις ιστορίες και ξανάρχομαι στο πέντε μηνών έμβρυο της φίλης μου, που θα γεννηθεί, πρώτα ο Θεός, σε μια εποχή που προδιαγράφεται σκοτεινή, το σωτήριον έτος 2011.

Και ανακατεύω το τσαγάκι μου με την κρυφή αν και προδήλως μάταιη ελπίδα ότι το κρύωμα και η βροχή και η ομίχλη θα είναι το χειρότερο πράγμα που θα συμβεί φέτος, και όλα τα υπόλοιπα θα πάνε κατ' ευχήν. Ξέρω βέβαια ότι δεν είναι κάθε μέρα του Αη-Γιαννιού, πλην όμως κατ' εξαίρεσιν σήμερα είναι, οπότε μια και δεν τα είπαμε ακόμα, έστω και με μια βδομάδα καθυστέρηση, φίλοι που με διαβάζετε και άγνωστοι που ήρθατε εδώ τυχαία, καλό και ευτυχισμένο το 2011· κι όπως λέει και μια ψυχή, όλα θα πάνε καλά...