Μια άλλη επέτειος

Με ήλιο και βροχή, ομίχλη και χιόνια, φωτογραφίες τραβηγμένες από το παράθυρό μου. Burcht, Λέιντεν, 2010.

Ακούω καμπάνες. Συνήθως τις Κυριακές, καθώς μένω κοντά στην καθολική εκκλησία, ακούω όμως και τα χτυπήματα από το ρολόι του Δημαρχείου κάθε μισή ώρα, ενίοτε κάθε τέταρτο. Κάποιες φορές οι ακέραιες ώρες συνδυάζονται με μια μεγαλοπρεπή κωδωνοκρουσία, αρκετά μελωδική μπορώ να πω. Βέβαια όχι και να την έχεις στ' αυτιά σου όλη μέρα, οπότε το κλειστά παράθυρα είναι μια στοιχειώδης προφύλαξη.

Όμως η άνοιξη που διανύουμε στην Ολλανδία είναι ιδιαιτέρως ζεστή και ξηρή, με αποτέλεσμα τα καλοριφέρ να είναι κλειστά και τα παράθυρα ανοιχτά. Διαβάζω ότι οι Αρχές ανησυχούν κάπως, διότι για την άνοιξη (μέχρι 21 Ιουνίου) προβλέπονται περίπου 170 χιλιοστά βροχής και έχουμε για την ώρα μόνο 35, και τις επομενες δέκα μέρες δεν αναμένεται να βρέξει. Οι Αρχές είναι σε επιφυλακή για τυχόν πυρκαγιές (πυρκαγιές!!!) και ήδη μια θαμνώδης έκταση πενήντα εκταρίων κοντά στη θάλασσα άρπαξε λόγω της ξηρασίας. Δεν περίμενα να ακούσω ποτέ τη λέξη ξηρασία σε μια χώρα που το ένα τέταρτο της έκτασής της είναι νερό, αλλά πρέπει να έχει κανείς υπόψιν του πάντα τη δυναμική των πραγμάτων. Αυτό που ήταν χτες, δεν θα είναι απαραίτητα και αύριο· ας έχουμε λοιπόν το νου μας.

Πάντως η μέρα μεγαλώνει, καθώς κοντεύει εννιά το βράδυ και έξω έχει ακόμα άφθονο φως. Ανάβω τα φώτα για ψυχολογικούς λόγους, αλλά βλέπω ακόμα το χλωμό ήλιο πίσω από το καμπαναριό της εκκλησίας. Στο τέλος της άνοιξης θα έχει φως ίσαμε τις έντεκα, πράγμα όσο να 'ναι λίγο κουραστικό, καθώς θυμάμαι από πέρσι. Κάθομαι και μετράω το χρόνο και συνειδητοποιώ ότι κλείνω την πρώτη βδομάδα της δεύτερης χρονιάς μου στις Κάτω Χώρες. Η ακριβής επέτειος με βρήκε στην Αθήνα, οπότε σχεδόν δεν το θυμήθηκα. Τα γενέθλια της βασιλομήτορος πέρασαν χωρίς να το καταλάβω φέτος· κατεβαίνοντας από το αεροπλάνο ίσα που πρόλαβα να δω τα απορριματοφόρα να μαζεύουν τις μπύρες από τους δρόμους την επομένη. Μετά γυρίσανε στους κανονικούς ρυθμούς. Τη Δευτέρα χτύπησαν οι σειρήνες ακριβώς στις δώδεκα το μεσημέρι, όπως την πρώτη Δευτέρα κάθε μήνα. Business as usual.

Σήμερα όμως παρατήρησα ξανά σημαίες στα μπαλκόνια. Όχι τις πορτοκαλί της δυναστείας της Οράγγης-Νασσάου, αλλά τις τρίχρωμες της χώρας. Ορισμένες μεσίστιες, άλλες με μια μαύρη πλερέζα. Προς στιγμήν το γεγονός με έβαλε σε υποψίες· μήπως η βασιλομήτωρ μας άφησε χρόνους; Μετά θυμήθηκα ότι ξημερώνει εθνική εορτή: η ημέρα της Απελευθέρωσης, το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου· στην Ευρώπη τουλάχιστον. Ίσως γι' αυτό ακούγονται οι καμπάνες. Ρίχνω μια ματιά στα ολλανδικά νέα της ημέρας: όντως, το βράδι της 4ης Μαΐου είναι αφιερωμένο στους νεκρούς του πολέμου. Ο πονηρούλης Βίλντερς (ο ακροδεξιός εταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού) έβγαλε μια ανακοίνωση όπου καλεί σε περισυλλογή στη μνήμη «των θυμάτων του (εθνικού) σοσιαλισμού». Έτσι ακριβώς, εντός παρενθέσεως. Σα να λέμε ότι οι ναζί είναι σοσιαλιστική τάση ή παραφυάδα. Ένα σωρό (αντιπολιτευόμενα) κόμματα που επικαλούνται το σοσιαλισμό έβαλαν τις φωνές (περίπου η μισή Ολλανδία), αλλά ο κυβερνητικός εταίρος δεν πήρε λέξη πίσω. Σκέφτομαι ότι τα χειρότερα ενίοτε ξεκινάνε με ένα παιχνίδι με τα νοήματα των λέξεων, με κάτι άσχετες παρενθέσεις σαν αυτές. Ή μπορεί και να έχουν ξεκινήσει καιρό τώρα, δεν ξέρω.

Έξω από το παράθυρο βλέπω το Burcht, το μικρό οχυρό πάνω σε ένα εμφανώς τεχνητό ύψωμα, γύρω από το οποίο χτίστηκε αρχικά η πόλη. Το έχω δει με ομίχλη και βροχή, με χιόνι και ζέστη, με τα φύλλα των δέντρων να πέφτουν ή να ξαναφυτρώνουν, όπως τώρα. Φέρνω στο μυαλό μου νοερά το χρόνο που πέρασε. Θυμάμαι την πρώτη φορά που ανέβηκα τα εβδομήντα επτά σκαλοπάτια, κι ύστερα όταν τα ξανανέβηκα αγκαλιά με δυο βαλίτσες. Την παράξενη (τότε) αίσθηση του να ζεις στη σοφίτα, κάτω από τη σκεπή, τα δύο καχεκτικά φυτά που εξακολουθώ να αμελώ να ποτίσω, τον αφύσικα σιωπηλό σκύλο του γείτονα, τους θορύβους των πουλιών στα κεραμίδια και στο γείσο με την υδρορροή που νόμιζα ότι είναι περιστέρια (αλλά τελικά είναι κοράκια), το τρίξιμο των βημάτων στις ξύλινες σκάλες.

Ήρθα στο σπίτι ακριβώς πριν ένα χρόνο, τη μέρα της εθνικής επετείου. Σκέφτομαι ότι κάπως πρέπει να το γιορτάσω, κι ανοίγω ένα Merlot καθώς και τον υπολογιστή για να γράψω την ανάρτηση που διαβάζετε.

Πάνω στην ώρα, το ρολόι του Δημαρχείου χτυπάει και μισή. Σιγά σιγά νυχτώνει.


Υ.Γ. Ιούνιος 2011: Να διορθώσω αναδρομικώς μια εν δυνάμει ανακρίβεια στο κείμενο: Η βασιλομήτωρ μας έχει αφήσει χρόνους από το 1980 περίπου, αλλά τα γενέθλιά της εορτάζονται ανελλιπώς...