Πέρσι ψόφησε, φέτος βρώμισε

Ποίηση και ουσίες (νόμιμες, ακόμα) σε ένα τραπεζάκι στις Βρυξέλλες, Φεβρουάριος 2011.

Τον καιρό που ως έφηβος άρχισα να πειραματίζομαι με τις λέξεις γράφοντας ποιήματα (με την ίδια ένταση ίσως που άλλοι συνομίληκοι πειραματίζονταν με ποτά και τσιγάρα ή με τα σώματά τους και με των άλλων τα σώματα), ένας φιλεύσπλαχνος σχολικός φιλόλογος που είχε την ατυχία να γίνεται παραλήπτης των πειραματισμών μου, με έβαλε να διαβάσω ένα βιβλίο του Ρίλκε που λεγόταν «Γράμματα σε ένα νέο ποιητή». Αν και την εποχή εκείνη είχα γεμίσει το βιβλίο με υπογραμμίσεις, σήμερα είναι ζήτημα αν θυμάμαι δυο αράδες από το περιεχόμενό του· θυμάμαι πάντως σίγουρα ότι μια «καταληκτική» συμβουλή του ώριμου ποιητή στο νέο ομότεχνο ήταν να μην γράφει ποίηση παρά μόνον αν του είναι αδύνατον να ζήσει εάν δεν γράφει.

Η συγκεκριμένη συμβουλή ήταν το πρώτο χτύπημα· το δεύτερο και πιο καθοριστικό ήταν ότι έπεσαν στα χέρια μου μερικά βιβλία γραμμένα από αληθινούς ποιητές, και γρήγορα κατάλαβα ότι δεν ήμουν στ' αλήθεια πλασμένος για στίχους. Άμα δεν μπορείς να κάνεις κάτι αξιοπρεπώς, καλύτερα μην το κάνεις καθόλου, οπότε έτρεξα να προλάβω λίγους από τους υπόλοιπους πειραματισμούς της γενιάς μου (όχι με τεράστια επιτυχία ομολογουμένως) και παράτησα τις λέξεις στην ησυχία τους.

Ωστόσο, όποιος έχει μάθει να μιλάει (δηλαδή σχεδόν όλοι) έχει μέσα στο κεφάλι του και μια γεννήτρια λέξεων η οποία έστω και στο ρελαντί, δουλεύει. Κανονικά πρέπει κάπου εκεί δίπλα να υπάρχει και ένα φίλτρο που να ελέγχει τι πρέπει να ειπωθεί και πότε, και τι αξίζει την αμφίβολη αιωνιότητα της γραφής: από τη λίστα με τα ψώνια του μπακάλη μέχρι την Οδύσσεια, κι από τον ορυμαγδό της διαδικτυακής πληροφορίας του καιρού μας μέχρι (ναι, καλά καταλάβατε...) τις αναρτήσεις του ιστολογίου που διαβάζετε. Δυστυχώς η ευτυχώς η δικιά μου γεννήτρια υφίσταται απότομες εξάρσεις υπερπαραγωγής, κι αν σώθηκα από το άγος να τυπώνω στιχουργήματα ιδίοις αναλώμασι (και οι φίλοι μου από την πληκτική υποχρέωση να τα διαβάζουν), η ανάπτυξη του ιστολογείν έδωσε μια κοινωνικά αποδεκτή διέξοδο στο λεκτικό περίσσευμα, καθώς και μια περιστασιακή διασκέδαση στους τέσσερις-πέντε φανατικούς της Ροβυθέ (σχεδόν όλοι εξίσου bloggers για να λέμε και του στραβού το δίκιο: βάστα με να σε βαστώ ν' ανεβούμε το βουνό).

Βέβαια τώρα που έκλεισα ησύχως τριετία στο διαδίκτυο, ρίχνω μια ματιά γύρω γύρω και με πιάνει μια μικρή ανησυχία. Έχω σχεδόν ένα μήνα να γράψω κάτι (χάρη σε έναν ατυχή συνδυασμό επαγγελματικής πίεσης, οικογενειακών ατυχημάτων και διαδοχικών ταξιδιών που εξαλείφει αν όχι το χρόνο, σίγουρα τη διάθεση) και σε όλο αυτό το διάστημα δεν είδα κάποια κίνηση αδημονίας από κανέναν, δε φαίνεται να έλειψα στ' αλήθεια. Φυσικά η γεννήτρια δουλεύει, οι ιστορίες αναμένουν τη σειρά τους για εκκόλαψη, αλλά ο παλιός εκείνος Ρίλκε μου ξανάρχεται, έστω και χωρίς την ποιητική αύρα: άραγε μπορώ να ζήσω χωρίς να γράφω; Κι αν ναι, τότε γιατί γράφω;

Φαντάζομαι δεν είμαι ο μόνος που έχει τέτοιους προβληματισμούς· κοιτάω δίπλα στης Γωγώς και βλέπω κάτι αντίστοιχο, ο Idom μας έχει αποχαιρετήσει από μακρού χρόνου, ο Χριστόφορος ανευρίσκεται πλέον ελάχιστα στο facebook και πιο πολύ στο tweeter, η Πόλυ αντιστέκεται αλλά εκείνη βγάζει και βιβλία αν μη τι άλλο, ο Άκης που θα έπρεπε να βγάζει βιβλία γράφει μια στήλη στο «Εντευκτήριο» με αντίτιμο ένα δωρεάν τεύχος, και μας επισκέπτεται μόνον αραιά και που, η Αόρατη το έχει ρίξει με θρησκευτικό ζήλο στον αντιθρησκευτικό ακτιβισμό, και κάποιοι άλλοι που σύχναζαν παλιά εδώ έχουν χρόνια να δώσουν σημεία ζωής ή να ενημερώσουν το ιστολόγιό τους.

Πριν κάποιο καιρό το blogspot άρχισε να δίνει και στατιστικά επισκεψιμότητας· αρχικά παρακολουθούσα με τεράστιο ενδιαφέρον τις επισκέψεις, ειδικά από διάφορα εξωτικά μέρη, προσπαθώντας να φανταστώ τον αόρατο αναγνώστη που με διαβάζει από τον Παναμά ή τις Φιλιππίνες. Γρήγορα το βαρέθηκα το παιχνιδάκι, ειδικά όταν κατάλαβα ότι ο εν λόγω αόρατος μάλλον ήταν μηχανή αναζήτησης ή ρομποτάκι (τον τελευταίο μήνα που δεν γράφω καθόλου ο αριθμός επισκεπτών είναι ελάχιστα μόνο μικρότερος από πριν). Αλλά και όταν έγραφα πιο τακτικά, ιδιαίτερες εξάρσεις επισκεψιμότητας δεν είχα παρά όταν κάποιος πόσταρε κάτι από δω στο Buzz ή το έβαζε ως σύνδεσμο σε καμμιά από αυτές τις σχοινοτενείς και μάλλον αδιέξοδες συζητήσεις περί εθνικού και παγκόσμιου γίγνεσθαι όπου η Ολλανδική εμπειρία μου χρησίμευε ως παράδειγμα ή αντιπαράδειγμα (στα σχόλια του Σαραντάκου κυρίως). Αν και μερικές φορές μπήκα στον πειρασμό να συμμετάσχω στην κουβέντα, τελικά ομολογώ ότι δε με τραβάει και πολύ η εν λόγω αντιπαράθεση, και άλλωστε έχω μάλλον αποφύγει ως τώρα την επικαιρικότητα.

Οπότε λοιπόν, το ερώτημα επανέρχεται: γιατί το κάνεις; Δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς αυτό; Πώς έζησες μεταξύ γυμνασιακής ποίησης και προκλιμακτηριακού blogging, όλα αυτά τα χρόνια που δεν είχες ούτε καν προσωπικό υπολογιστή και σύνδεση στο διαδίκτυο; Μήπως η μόδα πέρασε κι εσύ δεν πήρες είδηση, και περιμένεις να σου το πουν άλλοι (πέρσι ψόφησε, φέτος βρώμισε...), όπως σου είπαν κάποτε ότι τα τζηνάκια 501 που αρέσκεσαι να φοράς έχουν πάψει να φοριούνται από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και έχουν γίνει κάτι σαν τις άσπρες κάλτσες, τα κουρέματα με φράντζα και τα πουκάμισα με λαχούρι που πάντα σάρκαζες; Μήπως έπρεπε να ακούσεις εκείνο το (απομακρυνθέν, σταδιακά) κομμάτι του κοινού σου που σε εκλιπαρούσε για σύντομες αναρτήσεις ή τα παιδιά του ikariamag που βάζουν όριο τις 350 λέξεις (μπας και σταματήσεις αισίως στις διπλάσιες);

Όμως η γεννήτρια κάθε τόσο πετάει φρασούλες και παραγράφους, αχτένιστες βέβαια και κακοσούσουμες, αλλά με λίγο γιάλισμα και λίγη περιποίηση σχεδόν συμπαθητικές καμιά φορά. Και το φίλτρο μάλλον έχει μπουκώσει από την ποσότητα, και προσχέδια και μισοτελειωμένα κείμενα και απλές κωδικές λέξεις που θυμίζουν μια αρχική ιδέα στριμώχνονται στα «Πρόχειρα» και περιμένουν πότε θα ασχοληθείς (πότε; ε; πότε;) και σε καλούν. Οι φωνές τους βέβαια δεν ταράζουν το ύπνο σου και αναρωτιέσαι ξανά, μετά από ένα μήνα σχεδόν χωρίς καινούργια ανάρτηση, αν η ζωή σου έχει αλλάξει ή αν έχει πάθει κάτι ή αν θα πάθει κάτι...

Όχι, δε θα πάθει μάλλον, ούτε η δική σου ούτε κανενός άλλου.

Πλην όμως έχει πιο πολύ πλάκα έτσι... οπότε, πού είχαμε μείνει;