Χώρος εργασίας

Άποψη του κτιρίου Sylvius που μας φιλοξενεί επαγγελματικώς στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν (η φωτογραφία είναι από την ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου).

H Μάικε, δεξιά μου, είναι η μόνη γυναίκα στο δωμάτιο. Προσωρινή όμως, φεύγει εντός των ημερών και τώρα μαζεύει τα πράγματά της από το γραφείο. Το σκηνικό μοιάζει οικείο – μου συνέβη πριν από λίγες βδομάδες μόλις. Κανονικά θα καθόταν εδώ και η Άνα, αλλά προτίμησε να στριμωχτεί στο δίπλα δωμάτιο μαζί με τους υπόλοιπους Πορτογάλους. Έτσι το δωμάτιο μετετράπη σε ανδρώνα – πίσω μου ο Βιτσένσιο και δίπλα του ο Γιόστ (για την ακρίβεια: Γιόοστ, όπως Μάαικε, αλλά γραπτώς μoυ φαίνονται λίγο αστεία τα συνήθη στα ολλανδικά διπλά φωνήεντα). Στη γωνία ο Όσκαρ, συλλέκτης πεταλούδων στη Μαδαγασκάρη προσφάτως. Κάποτε τον εμπόδισαν να μπει στις ΗΠΑ επειδή δεν πίστεψαν ότι οι εννέα νιγηριανές βίζες στο διαβατήριό του είχαν ως μόνο σκοπό τη συλλογή αφρικανικών πεταλούδων. Εν τέλει βέβαια μπήκε – ένας δίμετρος κατάλευκος Σουηδός με μια απόχη στο χέρι δεν είναι ο πιο χαρακτηριστικός υποψήφιος για μέλος της Αλ Κάιντα.

Τους δίπλα δεν έχω προλάβει να τους γνωρίσω όλους. Με την Άνα βέβαια θα δουλέψουμε υποτίθεται μαζί, η Ρίτα φεύγει κι αυτή (αύριο κιόλας), ο Αντρέ θα κάτσει μέχρι το καλοκαίρι μόνο – η πορτογαλική παροικία θα μικρύνει απότομα. Από τους λοιπούς Ολλανδούς ξέρω ότι την άλλη ξανθιά τη λένε επίσης Μάικε, και παλιότερα είχα μιλήσει με τον Μαρίν (Μαουράιν, αλλά στα ελληνικά ακούγεται σα νιαούρισμα) που έχει ζήσει κάνα χρόνο στην Κρήτη και θυμάται και σκόρπιες λέξεις. Σήμερα στο τραπέζι γνώρισα την Ανιέσκα, Πολωνέζα μεν, εξολλανδισμένη δε. Ομοίως και η Σουζάν, Ρωσίδα αλλά πολιτογραφημένη εδώ.

Αν έχω καταλάβει καλά, στο ενδιάμεσο γραφείο στεγάζονται οι τεχνικοί – η Μαρλέν (Μαρλέεν...) έχει ένα μόνιμο χαμόγελο αλλά δεν της παίρνεις κουβέντα, ο Κες (Κέες) σε κοιτάει με κάτι σαν δυσπιστία. Στα τρία «σεπαρέ» γραφεία, οι Καθηγητές: η Πατρίτσια, βασική υπεύθυνη για την πορτογαλική εισβολή (εσχάτως και για την ελληνική παρουσία), ο Βας (και όμως, Βασίλη τον λένε τον άνθρωπο, αν και Ολλανδός 205 εκατοστά, με μαλλούρα και σκουλαρίκι) και εδώ δίπλα μας ο άρχων του διαδρόμου, ο Πωλ, Άγγλος μετανάστης στην Ολλανδία επί 25 χρόνια, τα οποία όμως λαμβάνουν τέλος οσονούπω.

Στον ανδρώνα μας πάντως επικρατεί παραδειγματική ησυχία. Τα αγόρια είναι σκυμμένα στις οθόνες τους, αν και οι κλεφτές ματιές που ρίχνω εκτός από τα διαγράμματα, τους πίνακες και τις δημοσιεύσεις περιλαμβάνουν και λίγο facebook, καμμιά wikipedia... Ωστόσο εξωεπιστημονική κουβέντα δεν έχω ακούσει αυτές τις μέρες, εκτός από μια μεγαλόφωνη απορία του Σουηδού πεταλουδοσυλλέκτη για το ποια είναι επιτέλους αυτή η Lady Gaga. Η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσα να έχω κι εγώ την απορία (στην ηλικία μου έχω διάφορες τέτοιες απορίες) αλλά τα παιδιά των φίλων μου που φτάνουν στην εφηβεία μου έχουν υποβάλλει την ιδέα ότι είναι κάτι σε ποπ για δωδεκάχρονα. Μάλλον.

Παρατηρώ με ενδιαφέρον τα εργασιακά ήθη. Οι πάντες καταφθάνουν γύρω στις εννιά, εικάζω (δεδομένου ότι δεν έχω καταφέρει ποτέ να έρθω και πολύ πριν τις δέκα και τους βρίσκω όλους εκεί). Γύρω στις έντεκα, χωρίς κάποια προηγούμενη δήλωση ή συνεννόηση, βρίσκονται σύσσωμοι γύρω από το τραπέζι του διαδρόμου με την κούπα του καφέ στο χέρι. Η συζήτηση είναι ενίοτε επιστημονική, άλλοτε ξεφεύγει. Κάποιες φορές γίνεται στα ολλανδικά, και τότε εγώ στρέφομαι στον εξίσου αμήχανο Σουηδό και ρωτάω για τις αφρικανικές του εμπειρίες. Εντεκάμιση το πολύ όλοι είναι στα γραφεία τους και πάλι. Γύρω στη μία ξαναμαζεύονται στο κυλικείο για ένα άθλιο ολλανδικό γεύμα με σούπα και σάντουιτς και κάνα λίτρο γάλα (μα πολύ γάλα!). Μιάμιση όλοι πίσω στο γραφείο. Η φήμη για ένα δεύτερο coffee-break στις τρισήμιση αποδεικνύεται ψευδής – μόνο εγώ και κάνας περαστικός Πορτογάλος συντροφεύουμε την καφετιέρα. Πέντε και λίγο αρχίζει μια ανησυχία, πέντε και είκοσι οι μισοί έχουν ήδη καβαλήσει τα ποδήλατα, έξι η ώρα δεν υπάρχει ψυχή εκτός από όσους περιμένουν υπομονετικά τις κάμπιες να γίνουν χρυσαλλίδες. Αύριο πάλι.

Κάθομαι κάπως αργόσχολος αυτές τις μέρες, περιμένοντας να τακτοποιηθούν τα γραφειοκρατικά, να επιστρέψουν οι καθηγητές από τις εξωολλανδικές υποχρεώσεις τους, να λάβω «οδηγίες – παύλα – κατευθύνσεις» και να μάθω να εμφανίζομαι στις εννιά σαν τους υπόλοιπους. Με κόπους και βάσανα κατάφερα να αποσπάσω μια κάρτα εισόδου στο κτίριο υπεξαιρώντας την υπογραφή ενός καθηγητή από το διπλανό τομέα, με την τρίτη προσπάθεια. «Ήρθα να σε δω και δεν ήσουν στο γραφείο σου» μου λέει όλο καχυποψία, εντεκάτη πρωινή και ενώ εγώ μόλις έχω καταφτάσει. Του λέω ψευδοδολίως ότι η έννοια «γραφείο μου» δεν υφίσταται ακόμα και προφανώς δεν με εντόπισε διότι δεν ήξερε πού να κοιτάξει. Κουνάει το κεφάλι με περίσκεψη και αφήνει το υπογεγραμμένο χαρτί – τον ευχαριστώ με ένα πλατύ χαμόγελο που δεν ανταποδίδεται. Αλλά το βασικό είναι να γίνει η δουλειά μας.

Η ολλανδική γραφειοκρατία δεν είναι λιγότερο παράλογη από την ελληνική, είναι όμως σαφώς πιο άκαμπτη: εφόσον η αρμόδια υπάλληλος είναι σε άδεια και το συμβόλαιό μου δεν έχει διαβιβαστεί στο αρμόδιο γραφείο, όχι ΔΕΝ θα μου δώσουν πρόσβαση στους υπολογιστές που χρειάζομαι για να δουλέψω επειδή δεν ξέρουν ακόμα αν ΟΝΤΩΣ εργάζομαι εκεί, τουλάχιστον επισήμως. Δεν υπάρχει παρακαμπτήριος - η κάρτα εισόδου στο κτίριο δε σημαίνει κάτι για το κέντρο υπολογιστών καθότι εκδίδεται από άσχετο τμήμα του μηχανισμού, οπότε εξακολουθώ να κάθομαι αργός μέχρι να λήξει η άδεια της αρμοδίας υπαλλήλου, και κουβαλάω το λάπτοπ (που ΔΕΝ έχω δικαίωμα να συνδέσω στο δίκτυο του Πανεπιστημίου όσο το συμβόλαιό μου δεν έχει διαβιβαστεί κλπ.) και γράφω περισπούδαστες ιστορίες για το μπλογκ στα ελληνικά για να περνάει η ώρα.

Εξηγώ την κατάσταση στη Μάικε που γεμίζει κούτες με βιβλία. Με κοιτάει με ένα ολλανδικό βλέμμα που αν μεταφραστεί σε μεσογειακότερη σημειολογία θα μπορούσε να υποδηλώνει κατανόηση ή και συμπόνοια, και με αφήνει να χρησιμοποιήσω το Mac που είναι πάνω στο γραφείο της, εξηγώντας μου όμως πως εφόσον θα φύγει, το υπολογιστικό κέντρο ΑΜΕΣΩΣ θα ακυρώσει τα password της οπότε μόνο πρόσβαση στο διαδίκτυο θα έχω, τίποτα άλλο – ούτε να κατεβάσω, ούτε να εκτυπώσω. Μου φτάνει όμως για την ώρα. Πιάνουμε λίγη κουβέντα και απορώ λιγάκι με αυτή τη μικροκαμωμένη (για τα ολλανδικά δεδομένα πάντα) λεπτή ξανθιά, που δεν σου δίνει ακριβώς την εντύπωση ότι έχει φάει τη Αφρική με το κουτάλι, κι όμως έτσι είναι. Ολοκλήρωσε τη διατριβή της πάνω σε τροπικά είδη πεταλούδων (κατά προτίμηση στη σαβάνα), έχοντας κάνει ουκ ολίγα ταξίδια πέριξ του ισημερινού. Τώρα πάει να δει και τους πόλους, καθώς η επόμενη στάση της είναι στο Ελσίνκι.

Τη φαντάζομαι λίγο πιο ταιριαστή στους φινλανδικούς πάγους από ότι στις αφρικανικές σαβάνες, με το ξανθό μαλλί, το κατάλευκο δέρμα και τις αδιόρατες φακίδες της. Σηκώνει την κούτα με τα βιβλία και σπεύδω να τη βοηθήσω αλλά μου εξηγεί ότι δεν χρειάζεται (και όντως...). Ύστερα δίνουμε ραντεβού στο βραδινό (κατά τις 7...) αποχαιρετιστήριο δείπνο που οργανώνουν μαζί με τη Ρίτα και είμαστε όλοι καλεσμένοι. Είναι περασμένες πέντε, μια ανησυχία αρχίζει να επικρατεί στον ανδρώνα μας, και αρχίζω κι εγώ να αναρωτιέμαι μήπως είναι η ώρα να κοιτάξω στα σοβαρά για κείνο το ποδήλατάκι σε καλή τιμή που λέγαμε.