Τελετές και πανηγύρεις

Φωτό © Μ.Κ., 2008

Την περασμένη εβδομάδα ήμουν στην Ικαρία, δραττόμενος της ευκαιρίας να παραστώ στο γάμο κάποιων φίλων. Την ίδια ευκαιρία εκμεταλλεύτηκαν και πολλοί άλλοι φίλοι και για λίγες μέρες ήμασταν σχεδόν πλήρεις. Ο γάμος έπεφτε ανάμεσα στα τοπικά πανηγύρια της Αγίας Μαρίνας (στις 17) και του Προφήτη Ηλία (στις 20), των οποίων τη μνήμη τιμούν αυτόχθονες και γκρούβαλοι αντάμα σε κρασοκατανυκτικές ολονυκτίες (όπου θυσιάζεται ικανός αριθμός αμνοεριφίων, προς χάριν της διατήρησης της οικολογικής ισορροπίας κυρίως).

Τις ίδιες περίπου μέρες εορτάζεται και η επέτειος της Ικαριακής Επανάστασης. Αν και εκτός νήσου δεν το ξέρει ψυχή, η Ικαρία απελευθερώθηκε από τους Τούρκους αυτοβούλως και αυτεξουσίως, με ένοπλη εξέγερση τον Ιούλιο του 1912. Ανακύρηξε μια βραχύβια αυτονομία ως "Ελευθέρα Πολιτεία της Ικαρίας" μέχρι την έναρξη των Βαλκανικών Πολέμων λίγους μήνες αργότερα, οπότε ενώθηκε με την Ελλάδα. Βέβαια η Επανάσταση δεν ήταν και πολύ περιπετειώδης ώστε να δημιουργήσει ικανό μύθο: ο "Τούρκος" καϊμακάμης ήταν στην πραγματικότητα Ρωμιός, οι Τούρκοι υπάλληλοι και στρατιώτες παραδόθηκαν μόλις εξερράγη (κατά λάθος, μάλλον) ένα βαρελάκι με μπαρούτι που εξέλαβαν ως πυρά πυροβολικού, και ο μοναδικός νεκρός μας φημολογείται ότι πήγε από φίλια πυρά που αστόχησαν.

Οι επέτειοι των κατά τόπους απελευθερώσεων συνήθως εορτάζονται με την κλασική διαδοχή δοξολογία-κατάθεση στεφάνων-ομιλίες επισήμων-παρέλαση αλλά εμείς μέσα στο κατακαλόκαιρο δεν είμαστε και για πολλή τρεχάλα, άσε που λόγω συνεορτασμού με την Αγία Μαρίνα συνήθως καταλήγουμε στη γνωστή κρασοκατάνυξη που δεν προσφέρεται για εξάρσεις εθνικής μεγαλοπρέπειας. Έτσι κατά καιρούς οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν διάφορα ετερόκλητα όπως αγώνες σκάκι, επισκέψεις διαφόρων σκαφών, ποιητικούς διαγωνισμούς και άλλα παρόμοια, συνήθως κάτω από την ονομασία "Ικάρια-Ελευθέρια" (προσοχή στους τόνους - είναι στο σωστό σημείο).

Δυστυχώς φέτος μας προέκυψαν δύο κακά μαζεμένα. Το ένα ήταν ότι οι εκδηλώσεις απέκτησαν άλλο concept και κάτω από τον νέο τίτλο "Ικαριάδα" βάζουν πλέον από το παράθυρο μια "αεροπορική" αντίληψη που θέλει σήμα κατατεθέν του νησιού τον συμπαθή πλην κάπως ατυχήσαντα μυθικό ήρωα Ίκαρο (για τις απόψεις μου επ' αυτού δείτε την ανάρτηση "Ήταν Καριώτης ο Ίκαρος;"). Το άλλο ήταν ότι οι σχετικές εκδηλώσεις ετέθησαν υπό την αιγίδα του πάλαι ποτέ Υπουργείου Αιγαίου (και νυν "Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής" ή κάπως έτσι), όπου ο αρμόδιος υφυπουργός τυγχάνει γαμβρός της νήσου (εδώ στην επαρχία μαζί με τη σύζυγο παίρνεις και όοοολη τη γειτονιά). Αν και υπήρξαν στο παρελθόν και άλλοι γαμβροί που υπούργευσαν εδώ κι εκεί, ο συγκεκριμένος τυγχάνει να έχει υποστηρίξει στο παρελθόν διάφορες απόψεις που είναι (για να το πούμε ευγενώς) κάπως υπερβολικά αντιδημοφιλείς στην αριστερή πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου. Ίσως αυτό να εξηγεί τη σπουδή του Υπουργείου όχι μόνο να θέσει υπό τη δική του αιγίδα τις εκδηλώσεις, αλλά και να τις "αναβαθμίσει" μέχρι που η αιγίδα να γίνει καταιγίδα...

Έτσι, φέτος παρακολουθήσαμε (κάποιοι εκ του σύνεγγυς και άλλοι εκ του μακρόθεν) διάφορες τελετές και πανηγύρεις ελαφρώς ασυνήθιστες ως τώρα. Μεταξύ άλλων είδαμε επιδείξεις φουσκωτών σκαφών (όπως αυτά στη φωτογραφία από τη Μεσαχτή στην κορυφή της ανάρτησης), επειδείξεις έρευνας και διάσωσης είτε με ελικόπτερο του ΕΚΑΒ είτε με βατραχανθρώπους του Λιμενικού είτε με άλλο ελικόπτερο της Αεροπορίας, είτε με φουσκωτά και άλλα σκάφη, διελεύσεις πέντε χαριτωμένων F-16 (που έκαναν μερικούς ανυποψίαστους να φωνάξουν "Οι Τούρκοι, οι Τούρκοι!"), μερικούς ακόμα λόγους επισήμων με στολές (πλάκα τα γαλόνια...) ή άνευ και άλλα ηχηρά παρόμοια.

Όπως λέει και η γνωστή παροιμία, όπου γάμος και χαρά... Ακολούθησε "παραδοσιακό" πανηγύρι για τους επισήμους και τα πλήθη των περιέργων που συνέρρευσαν στη Μεσαχτή για το νταβαντούρι, προς μεγάλη απελπισία της "δικής μας" νύφης που συνειδητοποίησε ότι το εκκλησάκι που θα παντρευόταν την επομένη (δεξιά στη φωτογραφία) είχε κατακλυστεί από τα ψυγεία και τα φαγητά για το γλέντι του υπουργείου. Τελικά βέβαια το γλέντι σχόλασε νωρίς και ο γάμος έγινε χωρίς προβλήματα (και μάλιστα ακριβώς στην ώρα του, πράγμα σπάνιο για τα ικαριακά έθιμα).

Λίγο αργότερα ξεκινούσε στην παραλία μια θεατρική παράσταση in situ με βάση το concept που λέγαμε, όπου ο μύθος του ατυχήσαντος Ικάρου ζωντάνευε μέσα από ένα κείμενο του Λουντέμη που είχε θεατρικοποιηθεί για την περίσταση. Δεν είδα την παράσταση, αν και ο σκηνοθέτης είναι γνωστός μου - προτίμησα το γάμο που ήταν πιο γνωστοί μου οι άνθρωποι. Την επομένη ήρθε και με βρήκε μια φίλη να τη βοηθήσω (εγώ ο μάγος των υπολογιστών, με το ανά χείρας laptop) να ξαναβρεί τις φωτογραφίες που είχε σβήσει κατά λάθος από την ψηφιακή φωτογραφική μηχανή της. Κάτι ψιλοκαταφέραμε - εντόπισα ανάμεσα στις φωτογραφίες και μερικές από την παράσταση, όπου ο 'Ικαρος είχε πέσει ολοφτέρωτος αντί για την ίδια τη θάλασσα στο παρακείμενο της σκηνής ποταμάκι (που παρίστανε τη θάλασσα στην παράσταση). Ο άνθρωπος ήταν όντως ατυχήσας - το ποταμάκι δεν ρέει τους καλοκαιρινούς μήνες και περιέχει κάτι βρωμόνερα όλο κουνούπια και βατράχια. Θαύμασα το κουράγιο του.

Ανάμεσα στις φωτογραφίες που διασώθηκαν ήταν και μερικές από την εκδήλωση "υπό την αιγίδα". Μεταξύ αεροσκαφών, ελικοπτέρων, βατραχανθρώπων, επισήμων και ανεπισήμων, η φίλη μου είχε σημαδέψει μια παρέα μικρών παιδιών που λίγο χάζευαν τα δρώμενα, λίγο έπαιζαν μεταξύ τους, και πιο πέρα ένα λίγο μεγαλύτερο αγοράκι με ένα κοριτσάκι που έπαιζαν στα κύματα. Ατυχώς κάμποσες από αυτές τις φωτογραφίες δεν διασώθηκαν τελικά, αλλά μερικές επιβίωσαν αρτιμελείς. Δεν μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό να υποκλέψω μία προς χάριν του ιστολογίου, όπου το κοριτσάκι της παρέας φαίνεται λιγάκι σα να χορεύει.

Δεξιά, στην άλλη μεριά της παραλίας, ο κόσμος κοιτούσε τα ελικόπτερα.

Φωτό © Μ.Κ., 2008

Σ.Σ. Να διευκρινίσω ότι η κάπως προφανής απαξία μου για τις εκδηλώσεις υπό την αιγίδα του Υπουργείου δε σημαίνει τίποτα για την καλλιτεχνική αξία εκδηλώσεων όπως η θεατρική παράσταση που αναφέρεται - αν εγώ έχω αλλεργία στην ταύτιση του Ικάρου με το νησί, δε φταίει σε τίποτα ο σκηνοθέτης και οι ηθοποιοί. Το ίδιο ισχύει και για τη συναυλία του Μίλτου Πασχαλίδη που ακολούθησε.

Τούτων λεχθέντων, να ευχαριστήσω τη Μ.Κ. για τις φωτογραφίες, κι αν τυχόν ξαναχάσει τίποτα να μας ξανάρθει.

Πίσω στην Κρήτη, τα κεφάλια μέσα.