Νεαρός συμπαθητικός κηπουρός

Δεν είναι από το δικό μας κήπο, άλλοι νεαροί συμπαθητικοί κηπουροί τον δούλεψαν. (Σίντρα, καλοκαίρι 2011, φωτό Ροβυθέ).

Αν και δεν πρόκειται να παραμείνω στην Πορτογαλία για πολύ ακόμα, τα μαθήματα πορτογαλικών για αρχαρίους τα παρακολουθώ σχεδόν ανελλιπώς κάθε Τετάρτη απόγευμα. Κάτι που τα πλήρωσα (ένα ολόκληρο πενηντάρικο για έξι μήνες, υπολογίζω η καθαρή τιμή πρέπει να είναι ένα ευρώ την ώρα ή και λιγότερο), κάτι που η δασκάλα μας η δεσποινίς Ροσάνα (Γουshάνα αν το πεις με πορτογαλική προφορά) είναι συμπαθέστατη και ό,τι και να της πεις σου λέει “Boa, boa!”, κάτι που ενώ οι μαθητές είμαστε ως επί το πλείστον καραενήλικοι αλλά λόγω του επιπέδου μας πρέπει να φτιάχνουμε φρασούλες τύπου «Έλλη, να ένα μήλο» και να κλίνουμε τα ομαλά ρήματα σαν ποιηματάκια, έχουμε στην τάξη μια εσάνς νηπιαγωγείου που εγώ τη βρίσκω ιδιαίτερα διασκεδαστική.

Βέβαια ξεκινήσαμε με μεγάλες φιλοδοξίες, πολλοί υποψήφιοι προσήλυτοι στα μυστήρια της πορτογαλικής γλώσσας, και όπως πάντα συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις είχαμε μια κάποια φύρα. Άλλοι έφυγαν δια της αναβαθμίσεως (όλοι οι Ισπανοί ας πούμε, που είχαν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι ημών των λοιπών αλλοεθνών και πήγαν κατευθείαν στο τμήμα προχωρημένων), άλλοι δεν ενθουσιάστηκαν μάλλον από την «παιδική» ατμόσφαιρα της τάξης (εικάζω ότι ένας τουλάχιστον Ιάπων έστριψε για τέτοιους ψυχολογικούς λόγους, ίσως και ο Δανός), άλλοι δεν προλάβαιναν (όπως η μία Τυνήσια, η Αγγλίδα και ο συμπαθής Τούρκος εκ Βουλγαρίας) ή τα βρήκαν σκούρα (ένας φουκαράς Ινδός δεν τα έπαιρνε με τίποτα τα πορτογαλικά και εγκατέλειψε, αφήνοντας ατυχώς σε εμένα το ρόλο του χειρότερου μαθητή της τάξης).

Με τούτα και με κείνα όμως μείναμε κάμποσοι πιστοί ή σχετικά πιστοί, τουλάχιστον ο Πολωνός, ο Γερμανός, ο έτερος Ιάπων, το ζεύγος των Τυνησίων (η κοπέλα βέβαια ως αξιοθέατο με τη μαντήλα), ο άλλος Τούρκος και οι Μεξικάνοι. Βέβαια από τους πέντε αρχικούς Μεξικάνους ο ένας έστριψε νωρίς λόγω πολύ μεγαλύτερης άνεσης στο χειρισμό της γλώσσας από όσο το επίπεδο της τάξης προέβλεπε, αλλά παραδόξως οι άλλοι τέσσερις μείνανε. Ο ένας κουβαλιέται από τη Λισσαβώνα καθε Τετάρτη επιτούτου (καθότι στο ινστιτούτο που κανονικά δουλεύει δεν υπάρχουν τέτοια μαθήματα), ενώ οι άλλοι τρεις είναι εδώ στη γειτονιά μας και είναι και οικογένεια. Μπαμπάς, μαμά, κόρη, με καταγωγή από ιθαγενείς Μάγια, από ό,τι μου λένε. Η κόρη πέντε με έξι χρονών. Αναντίρρητα η πιο καλή μαθήτρια της τάξης, καθότι λόγω ηλικίας τα παίρνει εύκολα και μιλάει και «Πορτουνιόλ» (ένα ισπανο-πορτογαλικό μίγμα) στο σχολείο. Για κάποιο λόγο οι γονείς της αν και άνετα θα μπορούσαν να πάνε στους προχωρημένους, δεν το επεδίωξαν, θέλοντας να τα κάνουν όλα με τη σειρά.

Η μικρή είναι ένα είδος μασκώτ της τάξης, καθώς ενθουσιάζεται κάθε φορά που δίνει μια σωστή απάντηση (Boa, boa! την ενθαρρύνει η Ροσάνα), σηκώνει το χεράκι για να ζητήσει άδεια να πάει να κάνει πιπί (μαζί με τη μαμά όμως πάντα) και βάζει κάτι χαρούμενα γέλια στα καλά του καθουμένου (νομίζω με την προφορά του Έλληνα συμμαθητή, κυρίως). Χτες που κάναμε το τελευταίο μάθημα για φέτος μας τραγούδησε το αντίστοιχο του «Τρίγωνα-Κάλαντα» στα πορτογαλικά (το έμαθε στο σχολείο), αφού πρώτα μας έβαλε να κλείσουμε όλοι τα μάτια δήθεν, επειδή και καλά ντρεπόταν να τραγουδήσει πορτογαλικά.

Το μάθημα κύλησε σε χριστουγεννιάτικο κλίμα, καθώς η «εργασία για το σπίτι» συνίστατο στο να γράψουμε απλές φρασούλες που να φτιάχνουν μια χριστουγεννιάτικη (ας πούμε...) ιστορία τύπου «Πώς περνάω τα Χριστούγεννα». Επειδή δε μπορώ να πω ότι χειρίζομαι τη γλώσσα και πολύ καλά (δεδομένων και των αδυναμιών του google translate), είχα περάσει το χτεσινό απόγευμα γράφοντας φρασούλες όπως:

- Τα Χριστούγεννα πάω στην Ελλάδα.
- Μένω στο σπίτι των γονιών μου.
- Η μαμά μου φτιάχνει γλυκά. (Η λέξη «φοινίκια» είναι εξαιρετικά περίπλοκο να αποδοθεί στα πορτογαλικά οπότε όταν ρωτήθηκα «τι γλυκά» είπα κάτι σαν massa de mel που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να σημαίνει μελομακάρονα).
- Εγώ τρώω πολλά γλυκά.
- Η αδελφή μου δεν τρώει πολλά γλυκά γιατί τα γλυκά παχαίνουν.

Είχα βάλει και την εκ δεξιών καθήμενη πορτογαλίδα συνάδελφο να τσεκάρει ότι τα πορτογαλικά μου είναι άψογα (δεν ήταν...). Οπότε το πήρα πατριωτικά και σήμερα αποφάσισα να κάνω εξτρά εξάσκηση και να διαβάσω με ελάχιστη βοήθεια από google translate ένα μέιλ που ήρθε στα πορτογαλικά (από αυτά που απευθύνονται σε όλο το προσωπικό). Το μέιλ έλεγε περίπου τα εξής:

Olá a todos,

(ευκολάκι: «γεια σε όλους», κάτι σαν το εταιρικό “Dear all”)

Por certo sabem quem é o [C.], o jovem jardineiro simpático.

(λοιπόν, αυτό λέει ότι σίγουρα ξέρετε ποιος είναι ο [Σ.], ο νεαρός συμπαθητικός κηπουρός. Μάλλον το μαυρούλη τον πιτσιρικά θα εννοεί, ο άλλος είναι μεσήλιξ. Μια χαρά simpático είναι το παιδί· λέμε και κάνα γεια εκεί που φυτεύουμε τα καλαμπόκια...)

Talvez não saibam que ele é casado e tem três filhos pequenos.

(Αλλά ίσως δεν ξέρατε ότι είναι παντρεμένος με τρία μικρά παιδάκια. Α, ναι; Ε, και;)

O que provavelmente não sabem mesmo é que a empresa onde trabalha (e a quem o [...] paga atempadamente o serviço que contratou) não lhe paga a tempo há vários meses e ele ainda não recebeu o subsídio de Natal.

(Και πιθανότατα δεν ξέρετε ότι εργάζεται σε μια εταιρία (την οποία το [ινστιτούτο] πληρώνει κανονικά για τις συμβατικές υπηρεσίες της) που δεν τον πληρώνει εγκαίρως πολλούς μήνες τώρα και δεν έχει πάρει ούτε δώρο Χριστουγέννων. Α, μάλιστα... Βρε το φουκαρά το Σ.)

Isto tudo para apelar à vossa generosidade natalícia. Agradecem-se quaisquer quantias.

(Όλο αυτό για να απευθυνθώ στη χριστουγεννιάτικη γενναιοδωρία σας. Παρακαλώ δώστε ακόμα και λίγα.)

Obrigada.

(Υπόχρεη. Δηλαδή «ευχαριστώ», αλλά μας υποχρέωσες έτσι κι αλλιώς...)

Λέω πάντως να τα αφήνω τα μαθήματα πορτογαλικών τελικά. Πολύς κόπος, και μόλις κάπως μάθεις κάτι να διαβάζεις, τελικά οι ίδιες ιστορίες είναι που ξέρεις και από τα ελληνικά.