Αχρείαστες επέτειοι

"Κάτι" μάρμαρα πάνω στη γρανιτένια βάση του ναού της Ταυροπόλου Αρτέμιδος στο Να. Τα υπόλοιπα μάρμαρα έγιναν ασβέστης στο παρακείμενο ασβεστοκάμινο, μάλλον.

Ήταν καλοκαίρι του 1999, ίσως 23 ή 24 Αυγούστου. Πηγαίναμε στο πανηγύρι στους Βρακάδες (που τότε ακόμα ήταν μια δύσκολη διαδρομή σε στενό χωματόδρομο) κι επειδή δεν είχαμε ξαναπάει νύχτα πηγαίναμε αργά και ψαχτά. Σε μια διασταύρωση συναντήσαμε τον Ανδρέα - πήγαινε κι εκείνος αργά και ψαχτά. Είχε στο αμάξι μια φίλη του που έκαναν μαζί διακοπές και τρεις άγνωστες γυναίκες, πιο μεγάλης ηλικίας. Φτάσαμε μαζί και καθήσαμε παρέα. Γνωριστήκαμε με τις άγνωστες - ήταν μια Γερμανίδα, μια Αγγλίδα και μια Ελληνίδα (όπως στα ανέκδοτα). Τους είπαμε ότι κι ο οδηγός τους ήταν Ολλανδός (κατά το ήμισι, βέβαια). Μιλήσαμε κάμποσο, κυρίως με την Ελληνίδα (ας την πούμε Σ.) που μου εξήγησε ότι είχαν πάει στις Ράχες από το Να, και βρήκαν τον Ανδρέα (ωτοστόπ φυσικά, στην Ικαρία είμαστε) που πήγαινε Βρακάδες και τον ακολούθησαν στο πανηγύρι. Οι δύο ξένες κυρίες ήταν λιγάκι έξω από τα νερά τους, η Σ. ακόμα περισσότερο. Τη ρώτησα αν πήγαινε συχνά σε πανηγύρια.

- Είναι το πρώτο μου.
- Α, έτσι εξηγείται... Δεν έχεις ξανάρθει στην Ικαρία;
- Πολλές φορές. Εικοσιδύο χρόνια έρχομαι, κάθε καλοκαίρι.
- Και δεν έχεις πάει σε πανηγύρι;
- Ποτέ.
- Καλά, πού πηγαίνεις;
- Στο Να.
- Μόνο στο Να;
- Μόνο.
- Γιατί.
- Γιατί... γιατί έχει "κάτι".

Μου είπε μερικά πράγματα για το "κάτι" του Να - της είπα μερικά πράγματα για το "κάτι" του νησιού, ή καλύτερα του κόσμου όλου. Δεν είμασταν στο ίδιο μήκος κύματος. Μου είπε ότι οι άλλες κυρίες είχαν έρθει για meditation και ότι ήταν πιστές του Osho. Δεν μου έλεγε κάτι το όνομα, ρώτησα πάντως αν ήταν κι εκείνη πιστή του Osho. Δεν ήταν, αλλά είχε κι αυτός "κάτι". Μιλήσαμε κάμποσο ακόμα, για διάφορα άλλα λιγότερο μεταφυσικά πράγματα. Στα πλαίσια της παραδοσιακής ικαριακής φιλοξενίας, τους δείξαμε καριώτικο, αργότερα χορέψαμε και "τανγκουδάκι" και άλλα "ευρωπαϊκά" προς μεγάλη έκπληξη των Ευρωπαίων, κυρίως. Φύγαμε όλοι μαζί πρωί πια - ο Ανδρέας ως γνήσιος τζέντλεμαν ανέλαβε να τις ξαναπάει στο Να. Πριν φύγουν τους είπαμε ότι μια και είχαν μάθει το δρόμο για τα πανηγύρια ίσως κατάφερναν να πάνε και στο Μάραθο στις 27, ε;

Το κατάφεραν. Και μάλιστα τόσο καλά το κατάφεραν, που δεν είμαι σίγουρος αν υπάρχει χρονιά έκτοτε που να έχασε η Σ. το πανηγύρι στο Μάραθο. Αν με ρωτήσει κάποιος, δεν ξέρω το επίθετό της, πού και πώς ζει και τι κάνει τον υπόλοιπο χρόνο, σε τι θεό πιστεύει. Την πρώτη χρονιά μου σύστησε το σύζυγό της - "είναι το παιδί που σου 'λεγα". Αισθάνθηκα λίγο αστεία ως "παιδί" στα 31 μου, αλλά ίσως το δικαιολογούσε η διαφορά ηλικίας μας. Δυο χρόνια μετά τους πέτυχα στο Να - η Σ. διάβαζε ένα βιβλίο του Carlos Castaneda. Τους είπα τα νέα του Ανδρέα του Ολλανδού, αλλά τα ήξεραν ήδη.

Τα τελευταία χρόνια τη συναντάω στο Μάραθο και χορεύουμε οπωσδήποτε μαζί ένα τανγκουδάκι. Στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν έχει περάσει διάφορα από όσο ξέρω, αλλά διατηρεί μια αισιοδοξία και μια διάθεση για ζωή που βρίσκω εξαιρετική. Έχει πάει πια σε πολλά πανηγύρια. Σιωπηλά ανανεώνουμε το ραντεβού για την επόμενη χρονιά, αν είμαστε καλά. Θα λείπει βέβαια ο Ανδρέας, θα λείπει ο άντρας της, σιγά σιγά θα λείψουν κι άλλοι πολλοί, θα 'ρθουν άλλοι. Αλλά αν είμαστε καλά, θα ξαναβρεθούμε.


ΥΓ. Ο Ανδρέας Μηλαΐτης, ο λεγόμενος και "Ολλανδός" λόγω καταγωγής της μητέρας του σκοτώθηκε στο σεισμό της Αθήνας, το Σεπτέμβριο του 1999, στα ερείπια της Ρικομέξ. Ο Νάσος Μπράτσος αναφέρει περισσότερα και πιο επίκαιρα εδώ. Χρησιμοποίησα αυτή την παράλληλη ιστορία της Σ. για να αποφύγω να κάνω άλλο ένα μνημόσυνο, αλλά η αμηχανία του κειμένου είναι μάλλον πρόδηλη.

Αναθρεμμένος με ένα ανισομερές μίγμα "παραδοσιακής" θρησκευτικότητας και επίκτητου ορθολογισμού, αντιμετωπίζω με σοβαρή επιφύλαξη το "κάτι" που σύμφωνα με ορισμένους έχει ο Νας, το Κάστρο ή (θου Κύριε...) η Ακαμάτρα, εφόσον το "κάτι" αυτό μετριέται με όρους vibes και "θετικής ενέργειας".

Ο Castaneda και ο Osho είναι θεωρητικά εντελώς διαφορετικές κατηγορίες αντιλήψεων, αλλά μέσα στο γενικό συγκρητισμό του new age χώρου δεν είναι και πολύ παράλογη η ανάμιξή τους. Ο μακαρίτης Osho πριν γίνει Osho ήταν γνωστός ως γκουρού Σρι-Ραζνίς ή κάπως έτσι και θυμάμαι αμυδρά κάτι σκηνικά αρχές δεκαετίας του '80 μάλλον που είχε σκάσει μύτη στην Κρήτη (στη βίλα του Κούνδουρου κάπου στα Χανιά) όπου θα έδινε διαλέξεις και θα έκανε meditation σε διάφορους πιστούς και απίστους. Δεν είμαι βέβαιος αν έγιναν όλα αυτά τελικά, καθώς είχε ξεσηκωθεί μια χλαπαταγή μάλλον δυσανάλογη - και εν τέλει δυσάρεστη. Αντιθέτως, στην Ικαρία υπάρχει αρκετή ανοχή για όλο τον κόσμο κατά πως φαίνεται (και καλά κάνει), ελπίζω όμως να μην πλακώσει ακριβώς όλος ο κόσμος.