Η πύλη της Δύσεως

Φωτιά στον καταυλισμό των Αφγανών στην Πάτρα, Ιανουάριος 2009 (φωτό από το indymedia της Πάτρας)

Μέχρι πριν λίγους μήνες είχα μια τακτική επισκέπτρια-σχολιάστρια στη Ροβιθέ, που έκανε ιδιαιτέρως επαινετικά σχόλια για τα κείμενά μου. Όπως κάθε εν δυνάμει συγγραφέας (μην πω όπως καθένας που έγραφε καλές εκθέσεις στο σχολείο) μου αρέσει να με επαινούν για τα γραπτά μου. Έτσι ομολογώ ότι στεναχωρήθηκα που την έχασα ξαφνικά την επισκέπτρια. Όχι εντελώς ξαφνικά βέβαια - είχε προηγηθεί ένα σχόλιό της (ευχή μάλλον) να καθαρίσει η πόλη της (η Πάτρα) από τους Αφγανούς, και μια δική μου απάντηση σε εντελώς άλλη κατεύθυνση.

Τις προάλλες οι αρχές του τόπου της έκαναν το χατήρι, με μια επειχείρηση σκούπα - φαράσι - σκουπιδοντενεκές που εξαφάνισε από τα μάτια του κόσμου τους 100 εναπομείναντες του καταυλισμού των Αφγανών. Μια άγνωστης προέλευσης πυρκαγιά έκαψε τα παραπήγματα και οι μπουλντόζες σάρωσαν ό,τι απέμεινε. Ο πρωθυπουργός πέρασε το επικοινωνιακό του μήνυμα και πήγε να συναντήσει άλλους πρωθυπουργούς να συζητήσουν το θέμα, η εκ δεξιών συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση επιχαίρει που η πολιτική της ατζέντα κυριαρχεί στην κυβερνητική πολιτική, η μείζων αντιπολίτευση σιωπά αιδημόνως επί της ουσίας και ρίχνει καμιά μπαταριά περιδιαγραμμάτου και η αριστερά κάνει ως συνήθως διαδηλώσεις διαμαρτυρίας κατόπιν εορτής - ό,τι έχει συνηθίσει ο καθένας.

Βέβαια τώρα γκρινιάζεις εκ του ασφαλούς, θα μου πείτε με όλα σας τα δίκια. Από τη μια αισθάνεσαι αλληλέγγυος με τους παρίες και τους κατατρεγμένους αυτού του κόσμου, για λόγους πολιτικοϊδεολογικούς ή και θρησκευτικούς. Από την άλλη όταν οι παρίες και οι κατατρεγμένοι έρχονται και σου χτυπάνε το παράθυρο του αμαξιού "δώσε κύριο ένα ευρώ" κάνεις τον αδιάφορο ή τραβάς και μια κατάρα στους εκμεταλλευτές και τον ιμπεριαλισμό. Κι αν κάπως μέσω καμμιάς ΜΚΟ εκφράζεις την όποια συμπαράστασή σου, δίνεις τα παλιά σου ρούχα για τους άστεγους και εξεγείρεσαι με την αδιαφορία της πολιτείας, από την άλλη δεν μπορείς να συγκρατήσεις τη δυσανεξία σου όταν ο μαυριδερός άπλυτος τύπος με την πακιστανική πουκαμίσα απλώνει το χέρι.

Κάποτε οι μετανάστες είμασταν εμείς - τα αδέλφια των παππούδων μου στην Αμερική, θείοι και ξαδέλφια στην Αυστραλία και τη Γερμανία. Μετά κάπως άλλαξαν τα πράγματα κι άρχισαν να έρχονται εδώ. Είμασταν για κάποιους η πόρτα για τη Δύση - έφευγαν με ένα σωρό μυστήριους τρόπους, άγνωστο για που. Θυμάμαι τον πρώτο Αλβανό στην Ικαρία, το 1990 - τα σύνορα είχαν "ανοίξει" δυό μέρες πριν. Δυο μέρες έκανε να φτάσει, όσο πιο μακριά μπορούσε, στην άλλη άκρη. Ο Νώε μας είχε πει μια ιστορία σε έναν ιστιοπλοϊκό αγώνα στο Ιόνιο, που είχαν βρει κάτι μισοπνιγμένους σε μια σχεδία από μπετόνια και σχοινιά, διαλυμένους από τα κύματα. Σώσανε τρεις, δυο αγόρια και μια κοπέλα, τους πήγανε στην Κέρκυρα. Ο ένας ξέμεινε εκεί κι ο Νώε τον ρώτησε κάποτε τι απέγιναν οι άλλοι δύο - του εδειξε κατά τη Δύση. Η κοπέλα είχε γίνει πόρνη στη Νάπολη, ο άλλος μάλλον νταβατζής.

Μετά ήρθαν οι Ασιάτες - Κούρδοι, Ιρακινοί, Πακιστανοί, Αφγανοί. Δεν έχουν πολύ σχέση με τους ασιατικής καταγωγής ευρωπαίους που βλέπω στη δουλειά μου - ινδοάγγλοι, γερμανοκορεάτες, πλήρως "Δυτικοί". Ίσως να μην είναι και πολύ πρόσφατοι πάντως - θυμάμαι έναν δακτυλοδεικτούμενο Πακιστανό στο Δημοτικό, δεκαετία '70, που ο πατέρας του δούλευε στο Σκαραμαγκά για λίγο. Αλλά δεν έμεινε για πολύ στο σχολείο. Σήμερα η γειτονιά είναι γεμάτη ασιάτες - μυρίζει περισσότερο κάρυ και γκαράμ μασάλα παρά οτιδήποτε άλλο. Κι ακόμα έρχονται.

Δεν είμαι βέβαια κανένας ειδήμων στα μεταναστευτικά θέματα, αλλά δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδήμων για να καταλάβει ότι τα πράγματα θα πάνε από το κακό στο χειρότερο. Η όλη επιχείρηση στην Πάτρα ήταν στημένη για να δείξει στους τύπους που μαζεύονται έξω από το λιμάνι και κυνηγάνε τις νταλίκες μπας και χωθούν σε καμμία που θα τους οδηγήσει λαθρεπιβάτες στα πολυπόθητα πλοία που ταξιδεύουν για τη Δύση, ότι δεν έχουν καμμία τύχη. Αλλά η απελπισία είναι ισχυρότερη από όλα τα αποτρεπτικά μέτρα, και ο νεαρός Αφγανός από τον καταυλισμό που μιλούσε πριν λίγες μέρες στο MEGA νομίζω το έλεγε όσο πιο απλά και καθαρά μπορούσε:

- Θέλουμε να είμαστε σαν κι εσάς. Θέλουμε απλά να είμαστε σαν κι εσάς.

Εντάξει, δεν είναι τόσο παράλογο. Αναρωτιέμαι όμως αν όντως αξίζει να γίνει κανείς "σαν κι εμάς". Αλλά ο νεαρός δεν το ξέρει, για την ώρα. Ή μπορεί κάτι να καταλαβαίνει πια μετά τις φλόγες - ποιος ξέρει;