Παιδιά, της Ελλάδος παιδιά

Κάπως μου συμβαίνει στις εθνικές επετείους και μου έρχονται μνήμες από το στρατό. Κοιτούσα νωρίτερα την παραπλεύρως εικονιζόμενη φωτογραφία της Nelly's που έγινε εξώφυλλο στο περιοδικό Life το Δεκέμβριο του 1940 και κάπως ξεκίνησε μια διαδικασία συνειρμών που με έφερε σε μια επιθεώρηση που μας έκανε ο Σχης (ΠΖ) Αθανάσιος Χ., κάπου προς το τέλος της θητείας μου, προ δεκαετίας περίπου. Ο Σχης ήταν ο φόβος και ο τρόμος της μονάδας (των αξιωματικών και υπαξιωματικών κυρίως, καθώς σπάνια ασχολείτο με φαντάρους) διότι αρέσκετο να εξευτελίζει τον κόσμο, αλλά εμένα μου ενέπνεε μια απροσδιόριστη συμπάθεια, μάλλον επειδή ήταν από τους ελάχιστους ανθρώπους που συνάντησα στις ένοπλες δυνάμεις και μπορούσα να τους κοιτάζω στα μάτια, ου μην και αφ' υψηλού - μετά βίας έφτανε το ένα εξήντα με το πηλίκιο.

Είμασταν ένας λόχος γιωτάδων από διάφορα όπλα και σώματα, αγγαρειομάχοι πολυτελείας σε δεύτερη μετάθεση στην Αθήνα, κάπου μεταξύ δεκάτου τρίτου και δεκάτου ογδόου (καταληκτικού) μηνός θητείας. Βέβαια, ορισμένοι στη μονάδα είχαν μαζέψει τόση φυλακή που υπηρετούσαν ήδη πάνω από είκοσι μήνες, κάποιος μάλιστα ήδη εικοσιπέντε με ένα στρατοδικείο τουλάχιστον στην πλάτη. Η είδηση της επιθεώρησης έθεσε ορισμένα ανυπέρβλητα προβλήματα προς αντιμετώπιση, καθώς ορισμένοι δεν ήταν σίγουροι πού ακριβώς βρισκόταν η στολή τους, ίσως μάλιστα και τα όπλα τους, όσοι είχαν χρεωθεί όπλα ως ικανοί. Ενόψει της κρίσιμης μέρας, κάναμε κάτι στοιχειώδεις καθαριότητες, στρώσαμε κρεβάτια, βρήκαμε τσάτρα πάτρα τα σχετικά συμπράγκαλα του καθενός, κρύψαμε στο αναρρωτήριο έναν συστρατιώτη που ήταν τόσο έμφανώς gay που έβγαζε μάτι, και το κρίσιμο πρωινό παραταχθήκαμε, οι ένοπλοι μπροστά, οι άοπλοι πίσω, ζυγισμένοι - στοιχημένοι καθ' ύψος, "Λόχος - άκυρον! Λόχος, προοοοσχή!", περιμένοντας την άφιξη του τιμωμένου προσώπου.

Όλοι διακατέχοντο από έναν αδιόρατο εκνευρισμό, ιδιαίτερα οι πάλιουρες, καθώς η φήμη του Σχη ήταν κάκιστη και οι περισσότεροι είχαν να περάσουν επιθεώρηση μήνες ατελείωτους και φυσικά είχαν ξεχάσει και τον όρκο και την προσευχή και την ιεραρχία και όλα τα ιερά φετίχ που αποστήθιζαν ως στραβάδια προ μηνών. Ορισμένοι πάντως ήταν ιδιαίτερα ψύχραιμοι, όπως ο εξ' αριστερών μου Στρ (ΤΘ) Μιχαήλ Δ., που έλεγε ότι στους μαύρους (τεθωρακισμένα) είχε περάσει τόσο άθλιες μέρες που τώρα στα μετόπισθεν δεν είχε να φοβηθεί τίποτα. Φορούσε καμαρωτός το μπερεδάκι του και ξεχώριζε με άνεση, ενώ τα τζόκεϋ ημών των υπολοίπων χλώμιαζαν ελαφρώς μέσα στο πλήθος. Δεξιά μου, ο Στρ (ΠΒ) Κωνσταντίνος Β. ήταν υπερβολικά ανήσυχος, παρά τους δύο απανωτούς μπάφους που είχε πιει πρωί πρωί για να χαλαρώσει (η μονάδα ήταν κέντρο διακίνησης ναρκωτικών, συν τοις άλλοις). Είχε ήδη τρεις τέσσερις μήνες φυλακή και κάθε επιπλέον μέρα σήμαινε παράταση θητείας - κανονικά έπρεπε να είχε απολυθεί προ μηνός και βάλε. Αν έφευγε από την επιθεώρηση με καμιά εικοσάρα ακόμα τα πράγματα θα δυσκόλευαν πολύ, και ήθελε να το αποφύγει πάση θυσία. Έτσι, είχε ντυθεί, ξυριστεί και κομβιώθεί προσεκτικά, και οι αρβύλες του άστραφταν από το πολύ γιάλισμα. Κάθε τόσο γύριζε δεξιά-αριστερά και ρωτούσε:

- Πώς με βλέπετε;
- Μια χαρά είσαι.
- Σίγουρα;
- Ναι, ρε μαλάκα, χαλάρωσε, δεν τρέχει μία.

Πάνω στην ώρα κατέφθασε ο Σχης συνοδευόμενος από τον Διοικητή μας Τχη (ΠΖ) Γεώργιο Μ. και μια κουστωδία κατώτερων αξιωματικών και υπαξιωματικών. Οι επιλοχίες διέταξαν να παρουσιάσουμε όπλα, και όσοι λίγοι δεν ήταν γιωτάδες και βρίσκονταν στην πρώτη σειρά παρουσίασαν κουτσά στραβά. Οι λοιποί χτυπήσαμε μια ασυντόνιστη προσοχή. Ο Σχης έριξε μια ματιά στους οπλοφόρους και μουρμούρισε κάτι στον Τχη. Ο Τχης είπε μεγαλοφώνως κάτι σαν "Πολλοί γιωτάδες, κύριε Συνταγματάρχα". Ο Σχης κούνησε το κεφάλι του με δυσπιστία. Ύστερα προχώρησε βιαστικά κατά μήκος της παράταξης (στη μεριά των ψηλών) και έκανε διάφορες γενικές παρατηρήσεις τύπου "Αγυάλιστος", "Είναι στολή αυτή;", "Κοίτα χάλια!", "Αξύριστος" και γύριζε στον Τχη και του έκανε διάφορες γκριμάτσες αηδίας. Ο Τχης κοκκίνιζε όλο και περισσότερο.

Κάποια στιγμή κι ενώ ο Τχης είχε γίνει πλέον μελιτζανί χρώματος, προσγειώθηκαν στη μεριά των κοντών. Προφανώς ο Σχης αισθάνθηκε πιο άνετα σε αυτό το οικείο περιβάλλον και επιβράδυνε, μέχρι που σταμάτησε εντελώς μπροστά στον κακόμοιρο Στρ (ΠΒ) Κωνσταντίνο Β. που είχε κοκκαλώσει - ίσως και να τον είχαν πιάσει επιτέλους οι μπάφοι. Ο Σχης τον περιεργάστηκε από την κορφή ως τα νύχια και γύρισε στον Τχη εμφανώς ικανοποιημένος: "Ξυρισμένος, γιαλισμένος, μια χαρά. Επιτέλους, ένας που μοιάζει με στρατιώτη". Ο Τχης ξανάγινε λίγο πιο ρόδινος, μέχρι που ο Σχης ξαναγύρισε στον τύπο που έμοιαζε με στρατιώτη και τον ρώτησε χαμογελαστός:

- Πώς λέγεσαι, παιδί μου;

Ο τύπος που έμοιαζε με στρατιώτη χτυπησε μια προσοχή που ακούστηκε μέχρι την Ακρόπολη και άρχισε να αναφέρεται γκαρίζοντας:

- Στρατιώτης Πυροβολικού Β. Κωνσταντίνος, 96Δ ΕΣΣΟ.

Ο Σχης συνέχισε να χαμογελάει μέχρι που κάτι θυμήθηκε και πάγωσε το χαμόγελο στα χείλη του. Γύρισε στον Τχη και ρώτησε απορημένος:

- Καλά, δεν έχει απολυθεί η 96Δ;
- Μάλιστα, κύριε Συνταγματάρχα.
- Κι αυτός τι παριστάνει εδώ;

Ο Τχης ξανάγινε μελιτζανί, ο Σχης ξαναγύρισε στο φαντάρο και του ξανάσκασε κάτι σαν χαμόγελο.

- Δε μου λες, παιδί μου, έχεις πάει γυμνάσιο;
- Μάλιστα, κύριε Συνταγματάρχα, και Λύκειο έχω πάει.

Ο Σχης κούνησε το κεφάλι και ξαναχαμογέλασε. Δυστυχώς φαίνεται ότι οι μπάφοι είχαν πιάσει για τα καλά και ο φαντάρος χαμογέλασε κι αυτός, ως μη όφειλε, καθώς αναπτυσσόταν η μεταξύ τους οικειότητα. Μάλιστα του ξέφυγε κι ένα πνιχτό γελάκι. Ο Σχης δεν έπιασε αμέσως το υπονοούμενο, και συνέχισε τις ερωτήσεις:

- Για πες μου, παιδί μου, τι έχουμε την 28η Οκτωβρίου;
- Παρέλαση, κύριε Συνταγματάρχα.
- Ναι, αλλά γιατί κάνουμε παρέλαση, τι γιορτάζουμε;

Ο Κωνσταντίνος Β. έμεινε λίγο σκεφτικός, μετά κοίταξε λίγο τις γιαλισμένες του αρβύλες, μετά κάπου στο υπερπέραν και τελικά μουρμούρισε "Δεν ξέρω".

Σιωπή παγερή έπεσε. Ο Διοικητής από μελιτζανί είχε γίνει κατάχλωμος με τάσεις λιποθυμίας. Ο Σχης γύρισε σε εμένα. Τον κοίταξα στα μάτια (ελαφρά χαμηλότερα από τα δικά μου). Το βλέμμα του ήταν παγωμένο, γυάλινο. Με ζύγιζε - ήμουν περασμένα τριάντα και φαινότανε, άρα κατά πάσα πιθανότητα θα είχα πάει και πάνω από Λύκειο.

- Εσύ ξέρεις τι γιορτάζουμε;
- Μάλιστα, κύριε Συνταγματάρχα.

Ετοιμάστηκα να απαντήσω αλλά ο Σχης με μια αστραπιαία κίνηση στράφηκε στον εξ' αριστερών μου μαυροσκούφη που ήταν καταφανώς νεώτερος καμιά δεκαετία:

- Λέγε, εσύ, τι γιορτάζουμε την 28η Οκτωβρίου;

Ψύχραιμος ο Μιχάλης Δ. χτύπησε μια ικανοποιητική προσοχή και απάντησε προς γενική ανακούφιση:

- Την επέτειο του "ΟΧΙ" κύριε Συνταγματάρχα.

Ο Σχης χαμογέλασε πλατιά. Ο Διοικητής μας ξαναβρήκε λίγο από το χρώμα του. Ο Μιχάλης Δ. και ο Κωνσταντίνος Β. χαμογέλασαν κι αυτοί - ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Προς στιγμήν επικράτησε γενική ευθυμία, μέχρι που ο Σχης είχε μια άλλη φαεινή ιδέα και στράφηκε ξανά στο Μιχάλη Δ. για να κάνει κι άλλη ερώτηση-μαχαιριά:

- Και την 25η Μαρτίου τι γιορτάζουμε;

Τότε ο Στρ (ΤΘ) Μιχάλης Δ., 97Α ΕΣΣΟ, κατέβασε ρολά. Έμεινε να κοιτάζει τον Σχη άφωνος για μερικά μαρτυρικά δευτερόλεπτα, μέχρι που απρόσμενα σωριάστηκε στο έδαφος λιπόθυμος. Στην πτώση του παρέσυρε και τον παρακείμενο Διοικητή - που κι αυτός έδειχνε πολύ κοντά στη λιποθυμία, έτσι κι αλλιώς. Ο Διοικητής έδωσε μια ακούσια σπρωξιά στον Σχη που προσγειώθηκε πάνω μου, αλλά δεδομένου του μεγέθους του ανδρός, κατάφερα και τον κράτησα όρθιο, ενώ ούρλιαζε "Δεν πιστεύω στα μάτια μου! Πάρτε τους από δω να μην τους βλέπω!".

Η επιθεώρηση διελύθη κακήν κακώς μέσα σε ανάμικτες αμήχανες διαταγές. Οι ένοπλοι έτρεξαν να αποθέσουν, οι άοπλοι σκορπίστηκαν άναρχα, ο Μιχάλης Δ. μεταφέρθηκε στο αναρρωτήριο από τον Κωνσταντίνο Β. και εμένα, ενώ ο τσαλακωμένος και σκονισμένος Τχης άκουγε τα ανήκουστα από έναν έξαλλο Σχη στο δρόμο για το Διοικητήριο μουρμουρίζοντας "Μάλιστα, κύριε Συνταγματάρχα, θα το φροντίσω κύριε Συνταγματάρχα, δεν πρόκειται να επαναληφθεί κύριε Συνταγματάρχα".

Στο δρόμο για το αναρρωτήριο ο "λιπόθυμος" ανέκτησε τις αισθήσεις του ταχύτατα, και μας έκλεισε το μάτι.

- Λοιπόν, μαλάκες, τώρα που θα ξαναλιποθυμήσω μέσα θα πείτε στο γιατρό ότι έχω "ορθοστατική υπόταση", εντάξει; Και πες του να μη με βάλει στο ίδιο δωμάτιο με την αδερφή, εντάξει;
- Τι λες ρε, μας δούλευες τόση ώρα; έκανε ο Κωνσταντίνος Β.
- Τι σας δούλευα, μωρή λούγκρα, σε έσωσα. Τζάμπα ήμουνα στους μαύρους τόσους μήνες; Εικοσάρα θα έτρωγες, μωρή χασίκλα, και παριστάνεις και τον πάλιουρα.

Ύστερα γύρισε σε εμένα.
- Ακούς εκεί ο μαλάκας να μην ξέρει την 28η Οκτωβρίου...
- Καλά ρε, κι εσύ δεν ήξερες την 25η Μαρτίου.

Και τότε ο σωτήρας του λόχου, γύρισε και με κοίταξε με ειλικρινή απορία:

- Γιατί ρε μαλάκα, τι σκατά έγινε την 25η Μαρτίου και πρέπει να το ξέρω κιόλας;


Σ.Σ. Τα ονόματα Κωνσταντίνος Β. και Μιχάλης Δ. προέρχονται από τα αντίστοιχα ψευδώνυμα των μελών του παλιού συγκροτήματος Στέρεο Νόβα, αστέρων της καθ' ημάς electronica. Σχης και Τχης είναι οι συντομογραφίες για το Συνταγματάρχης και το Ταγματάρχης αντίστοιχα. "Γιωτάς" σημαίνει κατηγορία ικανότητας Ι3 ή Ι4 που δεν φέρει όπλα κανονικά. ΠΖ = Πεζικό, ΠΒ = Πυροβολικό, ΤΘ = Ιππικό/Τεθωρακισμένα (κοινώς "μαυροσκούφηδες" λόγω του χρώματος του μπερέ ή "μαύροι" λόγω της γενικής μαυρίλας που επικρατεί στις αντίστοιχες μονάδες.